اثربخشی آموزش مهارتهای پرسشگری و توضیح به معلمان بر خلاقیت دانش آموزان دوره متوسطه

زمینه: کیفیتافزایی در عرصه یادگیری و تدریساز گذرگاههای بسیاری عبور میکند. در این میان نقشو جایگاه معلمان بی بدیل و مهمتر است و پرسشها و توضیح هایی که آنان هر روز در کلاسهای درس مطرح میکنند از اهمیتبسزایی برخوردار است.هدف: این پژوهشبه بررسی تاثیر آموزش مهارتهای پرسشگری و توضیح دادن به معلمان بر خلاقیت دانشآموزان پسر دوره متوسطه شهر تهران پرداخته است.روش: طرح پژوهش حاضر شبه آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 91-1390 در شهر تهران است. از این جامعه 600 نفر دانشآموز سال اول دبیرستان از منطقه3 آموزش و پرورش با روشنمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بصورت تصادفی انتخاب شدند.همچنین 20 نفر از معلمان همان کلاسها، که درسهای ریاضیات، ادبیات فارسی، زبان انگلیسی، عربی و علوم زیستی و بهداشت را تدریس میکردند، بصورت تصادفی انتخاب شدند (در هر درس 4معلم). معلمان انتخابی به صورت تصادفی در سه گروه آزمایشی و یک گروه کنترل جایگزین شدند.معلمان گروه آزمایشی نخست، دوره مهارتهای پرسشگری، معلمان گروه آزمایشی دوم دوره مهارتهای توضیح دادن، معلمان گروه آزمایشی سوم دوره مهارتهای پرسشگری و توضیح دادن رابه عنوان متغیر مستقل دریافت کردند و معلمان گروه کنترل در هیچ کدام از این دوره ها شرکت نداشتند. برای گردآوری اطلاعات از آزمون خلاقیت عابدی( 1372 ) استفاده شد. داده ها با روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانستحلیل شدند. یافتهها: دانش آموزان هر چهارگروه از نظر خلاقیت و زیر مقیاسهای آن با توجه به نمره هایپیش آزمون همگن بودند. نتایج نشان داد که آموزشتوأم مهارتهای پرسشگری و توضیح دادن به معلمان باعث افزایش 12 درصدی خلاقیت دانشآموزان شده است. آموزش مهارتهای پرسشگری وتوضیح دادن به معلمان بیشترین تأثیر را بر افزایش مؤلفه بسط( 17.7 درصد) و پساز آن بر مؤلفه های انعطافپذیری( 3.6 درصد) ، ابتکار( 2.7 درصد) و سیالی( 2.47 درصد) داشته است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به اهمیت مهارتهای پرسشگری و توضیح دادن، این مهارتها بایستی در واحدهای درسی و دورههای آموزشی بدو خدمت و حین خدمت معلمان بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

Keywords:

مهارتهای پرسشگری , مهارتهای توضیح دادن , خلاقیت , آموزش معلمان