بهمن پریزادیان کاوان - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبی
یوسف جعفری آهنگری - عضو هیئت علمی گروه علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سعید زره داران - عضو هیئت علمی گروه علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

هدف از این مطالعه بررسی تأثیر سطوح مختلف ویتامین های E و C در رقیق کننده شیر بر خصوصیات اسپرم قوچ آتابـای در شرایط مایع بود . منی از شش ر أس قوچ آتابای با استفاده از مهبل مصنوعی جمع آور ی گردید و نمونه های مناسب با هم مخلوط شدند . نمونه های منی تحت ت أثیر تیما رهای مختلف در رقیق کننده شیر قرار گرفت ند و خصوصیات اسـپرم هـا ، شـامل درصد اسپرم های متحرک و زنده مورد ارزیابی قرار گرفتند . این آزمایش به صورت فاکتوریل 3×3×5 در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد . عامل اول ، سطوح مختلف ویتامین 0) E ، 30 و 60 میکروگرم در میلی لیتر ) ، عامل دوم، سـطوح مختلـف ویتامین 0) C ، 150 و 300 میکروگرم در میلی لیتر ) و عامل سوم، زمان هـای مختلـف نگـه داری 0) ، 4 ، 8 ، 12 و 24 سـاعت ) بودند . نتایج این آزمایش نشان داد که تأثیر ویتامین E بر درصد تحرک و زنده مانی اسپرم ها در رقیق کننـده شـیر معنـی دار بود ).P<0/01) اثر زمان های مختلف نگه داری 0) ، 4 ، 8 ، 12 و 24 ساعت ) بر درصد تحرک و زنده مانی اسپرم هـا در رقیـق کننده شیر نیز معنی دار بود ).P<0/01) مقایسه میانگین بر اساس آزمـون دانکـ ن نـشان داد کـه بـیش تـر ین درصـد تحـرک بـ ه E میکروگرم در میلی لیتـر ویتـامین 30 در رقیق کننده شیر در سطح (70/37 ± 0/37) و زنده مانی اسپرم ها (67/78 ± 0/8)E دست می آید . بنابراین بر اساس نتایج این آزمایش به منظور نگه داری اسپرم قوچ آتابای در شرایط مایع استفاده از ویتامین 30) میکروگرم در میلی لیتر ) در رقیق کننده شیر توصیه می شود .

اسپرم، ویتامین های E و C ، قوچ آتابای، شرایط مایع