حمیدرضا توحیدی مقدم - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین
بهزاد ثانی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین
حسین زاهدی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
فرزاد پاک نژاد - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

کشاورزی پایدار به عنوان یک نظام زراعی شامل رهیافته هایی است که وابستگی کشاورزان به برخی نهاده های کشاورزی را کاهش می دهد و منجر به افزایش سودمندی مزرعه، کاهش تخریب محیط زیست و تعادل بین نسل ها می گردد . بدون تردید کاربرد کودهای بیولوژیک علاوه بر اثرات مثبتی که بر کلیه خصوصیات خاک دارد، از جنبه های اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی نیز ثمر واقع شده و می تواند به عنوان جای گزینی مناسب و مطلوب برای کودهای شیمیایی باشد . به منظور کاهش مصرف کودهای شیمیایی و جای گزینی آنها با کودهای بیولوژیک آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار شامل دو عامل منبع ازت در سه سطح n0 بدون کاربرد هیچ گونه ازت،ncکودشیمیایی ازت، nb باکتری ریزوبیوم ژاپونیکوم و عامل دوم منبع فسفره درسه سطح p0 بدون کاربرد هیچ گونه فسفر، Pcکود شیمیایی فسفر، Pcb باکتری های حل کننده فسفات به نام های سودوموناس پوتیدا و باسیلوس لنتوس به همراه کود شیمیایی فسفر استفاده شد و تأثیرآنها بر روی برخی پارامترهای سویا، شامل ارتفاع گیاه، فاصله اولین غلاف از سطح زمین، عملکرد دانه، درصد پروتئین و عملکرد پروتئین بررسی شد . این نتایج نشان داد در تیمارهایی که در آنها از کودهای بیولوژیک ازته و فسفره تواماً استفاده شده بود علاوه برآن که باعث افزایش پارامترهای فوق الذکر گردید از طرف دیگر نشان داد که در حضور باکتری های حل کننده فسفات میزان کودهای شیمیایی فسفاته تا 50 درصد کاهش می یابد

کودهای بیولوژیک، ریزوبیوم ژاپونیکوم، باسیلوس لنتوس، سودوموناس پوتیدا، سویا