عاطفه رمضانیان - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد خاک شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
حسین علی علیخانی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
ناهید صالح راستین - دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
امیر لکزیان - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

برخی از ریزوباکتری های محرک رشد گیاه (PGPR) با تولید آنزیم -1) ACC آمینـو سـیکلوپروپان -1- کربوکـسیلیک اسید ) دآمیناز مانع تبدیل ماده ACC به اتیلن شده و از اثرات بازدارنده رشد اتیلن تنشی که در پاسخ به تـنش هـای محیطـی در گیاه تولید می شود، جلوگیری می نمایند . برخی سویه های باکتری های ریزوبیومی کـه بـه عنـوان مفیـدترین بـاکتری هـ ای خاک زی شناخته می شوند، نیز قادر به تولید ACC دآمیناز و ک اهش سطح اتیلن تنشی در گیاهان می باشند . در این پژوهش پس از ارزیابی و غربال گری صد جدایه ریزوبیومی بومی برخی خاک های ایران از نظر توان تولیـد آنـزیم ACC دآمینـاز ، چهارجدایه قوی، یک جدایـه متوسـط ، دو جدایـ ه ضـعیف و دو جدایـه فاقـد توانـایی تولیـد ایـن آنـزیم از جـنس و گونـه سینوریزوبیوم ملیلوتی برای آزمون درون شیشه ای طویل شدن ریشه گیاه گندم انتخاب شدند . تیمارهـای آزمایـشی شـامل 9 تیمار باکتری ریزوبیومی (B1-B9) ، یک تیمار شـاهد بـدون بـاکتری، دو سـطح (L-TRP0, L-TRP1) L-TRP بـه عنوان پیش ماده تولید IAA، دو سطح نقره (Ag0 , Ag1) به عنـوان بازدارنـده شـیمیایی فعالیـت اتـیلن و دو سـطح IAA (IAA0, IAA1) برای تحریک تولید اتیلن اضـافی در گیـاه بودنـد . ایـن آزمـایش در قالـب یـک طـرح کـاملاً تـصادفی فاکتوریل درچهار تکرار به مدت 24 روز انجام شد و سپس طول ریشه و طول ساقه اندازه گیری گردید . نتایج نـشان داد کـه سویه های ریزوبیومی مولد ACC دآمیناز توانستند طول ریشه را به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد افـزایش دهنـد . ایـن افزایش به طور کلی در موردطول ساقه نیز مشاهده شد . در این میان سویه های R122-Smو R71-Sm ( قوی ) و R94- Sm ( متوسط ) در افزایش فاکتورهای اندازه گیری شده نسبت به سایر جدایه های مورد مطالعه برتری داشتند .

PGPR ، آزمون طویل شدن ریشه، گندم