علی باقریان کلات - کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
حسن انگشتری - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
شجاعت زارع - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

طرح های آبخیزداری در کشور عمدتاً با هدف کنترل فرسایش خاک وکاهش رواناب انجام شده و برای اجرای ایـن آنها مبالغ قابل توجهی هزینه می شود . اطلاع از نتایج اقتصادی و بررسی ابعاد فنی طرح ها پس از اتمام آنها، بـرای مـدیریت بهینه حوزه های آبخیز اهمیت زیادی دارد . لذا جهت دستیابی به میزان اقتصادی و علمی بودن پروژة بیولوژیکی اجرا شـده در حوزه کاخک این طرح مورد ارزیابی قرار گرفت . این پروژه از دو زیرپروژه اصلی شامل زیرپروژه اصلاح و احیاء مرتع و زیرپروژه کشت درخت تشکیل شده است . در این بررسی کلیه درآمدهای حاصـل از اجـرای زیرپـروژه اصـلاح و احیـاء مرتع که قابلیت کمی شدن را داشتند، تعیین و با استفاده از روشهای متـداول اقتـصاد مهندسـی مـورد ارزیـابی قـرار گرفـت . نتایج نشان داد که درآمد خالص اجرای پروژه تا پایان سال 1384 بدون درنظر گرفتن نرخ تنزیل 16991044 ریال می باشد . این رقم با درنظر گرفتن نرخ تنزیل 10 درصد بالغ بر 28529398 ریال می شود که نشان از پوشش هزینه های طـرح تـا سـال 1384 بر اساس درآمدهای زیرپروژه تا آن سال می باشد . نسبت منفعت به هزینه پروژه تا سال 1384 با نرخهای تنزیل صفر و ده درصد به ترتیب 1/38 و 2 بدست آمد . نتایج این بررسی نشان داد که درآمدهای حاصل از اجرای این زیرپروژه از هزینه های آن بیشتر می باشد . لـذا اجـرای این زیرپروژه اقتصادی بودهکه علاوه بر تقویت پوشش گیاه ی و کاهش فرسایش خاک و رواناب منجر به ایجاد درآمـد و اشتغال در منطقه شده است .

ارزیابی اقتصادی، پروژه بیولوژیکی، نسبت سود به هزینه، کاخک