سمیه لطیفی - دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشگاه تبریز
حسین راحلی - دانشیار گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشگاه تبریز
حسین کوهستانی - استادیار گروه ترویج و توسعه روستایی دانشگاه تبریز

طرح هادی روستایی از جمله طرح های عمران روستایی است که می تواند نقش بنیادی و زیربنایی در توسعه ی همه جانبه مناطق روستایی داشته باشد. پژوهش حاضر درصدد است که نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای پیش روی اجرای این طرح را با بهره-گیری از تکنیک SWOT مورد بررسی قرار دهد. در این مطالعه اجرای طرح هادی در پنج روستای بخش مرکزی شهرستان همدان که طرح هادی در آن ها اجرا و خاتمه یافته است، از ابعاد داخلی و خارجی مورد مطالعه و آسیب شناسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق را کلیه سرپرستان خانوارهای روستایی، روستاهای منتخب تشکیل می دهند که از بین آن ها 120 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. همچنین در این تحقیق از نظرات مدیران روستاهای منتخب نیز بهره گرفته شده است. پرسشنامه مهمترین ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر بود که براساس پیش نگاشته های تحقیق تدوین و روایی صوری آن توسط گروهی از متخصصان توسعه روستایی بررسی شده و پایای آن نیز با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ (مقدار 86/0) تأیید شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد از دیدگاه خانوارهای روستایی و مدیران روستا ساماندهی معابر و خیابان های روستا، ساماندهی جوی ها و نهرهای روستا و بهبود وضعیت ظاهری و سیمای روستا از مهم ترین نقاط قوت و عدم اعتماد روستاییان به مجریان طرح هادی، عدم توجه به بافت های قدیمی روستا و آشنایی محدود طراحان با محیط و زندگی روستایی از مهم ترین نقاط ضعف داخلی اجرای طرح هادی در مناطق روستایی می باشند. همچنین مکلف بودن شوراها و دهیاری ها به همکاری با بنیاد مسکن در تهیه و اجرای طرح هادی براساس قانون، توجه دولت به محرومیت زدایی از مناطق روستایی و سابقه طولانی اجرای طرح هادی در روستاهای کشور از مهم ترین فرصت ها و حاکمیت نگرش فیزیکی و کالبدی در اجرای طرح هادی، ضعف مدیریت در حفاظت از دستاوردهای فیزیکی طرح و غفلت مشاوران و مجریان طرح از محیط طبیعی روستاها از مهمترین تهدیدهای خارجی پیش روی اجرای طرح هادی در مناطق روستایی هستند.

طرح هادی، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها، تهدیدها، شهرستان همدان