اثر متقابل خشکی و فسفر بر کلزا در منطقه گنبد

کشت کلزا در ایران بخصوص در مناطق نیمه خشک کشور که از نظر منابع آب دارای محدودیت زیادی می باشد، در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. بدیهی است که در این مناطق تکمیل اطلاعات جهت پیش بینی اثر کمبود آب در مراحل مختلف رشد گیاه بر عملکرد و کیفیت کلزا دارای اهمیت زیادی می باشد. به منظور بررسی اثربخشی ارقام کلزا از لحاظ جذب فسفر و عکس العمل آنها نسبت به مصرف کود فسفره، آزمایشی به صورت قاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور رقم کلزا و مقدار کود فسفره و در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد در سال زراعی 92-1391 انجام شد. فاکتور خشکی دارای سه سطح که شامل بدون آبیاری، یک مرحله آبیاری و آبیاری کامل بوده و فاکتور کود فسفره نیز در پنج مقدار یعنی صفر، 80، 160، 240 و 300 کیلوگرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل بود. نتایج تجزیه واریانس ساده آزمایش نشان داد که شرایط آبی بروز تا گل دهی، تعداد خ ورجین در بوته، تعداد دانه د ر غلاف و عملکرد دانه در سطح یک درصد و بر ارتفاع تا اولین شاخه فرعی و درصد روغن در سطح پنج درصد معنی دار بود. ولی بر طول دوره گل دهی، تعداد روز تا رسیدیگی فیزیولوزیک، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی، وزن هزار دانه و درصد فسفر تأثیری نداشت. تأثیر فسفر مصرفی نیز بر عملکرد دانه در سطح پنج درصد و بر درصد روغن در سطح یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل شرایط آبی و فسفر مصرفی فقط بر تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژی در سطح پنج درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین صفات مورد بررسی حاکی از برتری آبیاری کامل از نظر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، ارتفاع تا اولین شاخه فرعی، روز تا گلدهی، عملکرد دانه و درصد فسفر در ماده خشک کلزا بود. درصد روغن در رقم یک مرحله بیشتر از شرایط دیگر بود. حداکثر عملکرد دانه با 3230/67 کیلوگرم در هکتار مربوط به آبیاری بود. با افزایش مصرف فسفر درصد روغن افزایش نشان داد. به طوری که با مصرف سیصد کیلوگرم فسفر بیشترین درصد روغن به دست آمد. همچنین 160 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل بالاترین عملکرد دانه را تولید کرد.

Keywords:

درصد روغن , خشکی , کلزا , شرایط آبی و عملکرد