حسین عساکره - دانشیار اقلیم شناسی، دانشگاه زنجان
فریبا صیادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اقلیم شناسی دانشگاه زنجان
سلیمان پولادرگ - دانش آموخته کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه خوارزمی تهران

در این پژوهش از روش های آماری مختلفی برای شناسایی رفتار بلند مدت دمای سالانه ایستگاه کرمانشاه بهره گرفته شد. به منظور شناسایی رفتار دمایی ایستگاه مذکور از داده های دمای روزانه طی دوره آماری (2005-1950) استفاده شده است. آزمون گردش ه ا در سطح 0.05 خطا، تصادفی بودن مشاهدات را نشان د اد ولی با استفاده از خود همبستگی و روش های پارامتری و ناپارامتری (همبستگی پیرسون، اسپیرمن، من- کندال) و روند نسبی، دمای سالانه ایستگاه کرمانشاه از روند معناداری برخوردار بوده است. نتایج بهره گیری از زنجیره مارکوف نشان د اد که احتمال وقوع روزهای گرم و سرد 0.50، احتمال تداوم سه روزه 0.1250 و احتمال د وره بازگشت 0.8 می باشد. همچنین از تحلیل طیفی برای برآورد چرخه های نهان در دمای سالانه ایستگاه کرمانشاه به کار گرفته شد که علاوه بر همساز اول، همسازهای 22،15، همسازهای معناداری در دما بوده اند که حاکی از وجود روند در مشاهدات می باشد. در نهایت با استفاده از مدل ARIMA به پیش بینی دمای 15 سال آینده کرمانشاه پرداخته شد که در این روش چهار الگو به عنوان نماینده مورد برازش قرارگرفت و آزمون نیکویی برازش م دل شامل: آزمون ضریب، نرمال، استقلال مانده ها و آزمون (AIC) نشان داد که الگوی (1،0،1) مدل برازنده ای برای دمای سالانه کرمانشاه می باشد. بر اساس این مدل با بازده 0.95 پیش بینی دما برای 15 سال آینده پرداخته شد.

روند نسبی، زنجیره مارکوف، تحلیل طیفی، آریما، کرمانشاه