مجتبی امیری - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل داری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گر
داوود آزادفر - استادیار گروه جنگل داری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

صنوبرها به دلیل رشد سریع، امکان کشت انبوه، رویش بالای سالیانه و کوتاه بودن دوره بهرهبرداری گونههایی هستند که امروزه در نقاط مختلف ایران کشت میشوند، بنابراین تفکیک کلون های موفق صنوبر و مطالعه ویژگی های رویشی در مراحل اولیه رویش این گونه درختان باارزش که در حال حاضر سهم عمدهای از تولید چوب در صنایع کشور را به عهده دارند، از اهمیت ویژهای برخوردار است . به منظور بررسی اثرات صفات رویشی و مورفولوژیکی گونه بومی صنوبر بومی در مراحل اولیه رویش، قلمههای حاصل از جمعآوری در سه منطقه مختلف در شمال لرستان ( الشتر، خرمآباد و نورآباد ) در گلدان های پلاستیکی در خزانه کاشته شدند . در این تحقیق فاکتورهای طول برگ، پهنا برگ، نسبت طول به پهنا، ضریب شکل، محیط و مساحت برگ، طول دم برگ، تعداد برگ، قطر یقه، ارتفاع در دو مرحله اندازهگیری و ثبت شد . نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل دادهها با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و مقایسات چندگانه دانکن نشان داد که فاکتورهای مورد مطالعه نهال ها ( به جز نسبت طول به پهنا و ضریب شکل برگ ) در مناطق سه گانه فوق در سطح اطمینانp<0/000) %99) اختلاف معنیداری با هم داشت و عوامل مورد مطالعه کارایی خوبی به عنوان نشان گر مورفولوژیک در تفکیک کلون های مناطق مختلف محیطی دارند که در این بین مشاهده شد که کلون نورآباد دارای عملکرد بهتری از دو منطقه دیگر است و برای تکثیر، کاشت، توسعه این گونه در مناطق فوق حائز اهمیت زیادی است

صنوبر، نشان گر مورفولوژیک، کلون، لرستان