محمد کجوری منش - کارشناس ارشد مهندسی مکانیک شرکت ملی گاز ایران، فارس، ایران
محمدعلی هادیان فرد - دانشیار دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه صنعتی شیراز، ایران
عبدالکریم الیاسی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه صنعتی شیراز، ایران

بیشتر تجهیزاتی که در ساختمان های فنی شرکتهای مخابرات، آب، برق، گاز، نفت و... بعنوان اجزای غیر سازه ای نظیر تجهیزات برقی، مکانیکی، مخابراتی، ارتباطی و... استفاده می شوند بلوکی شکل بوده و به صورت آزاد بر روی بستر خود در کف ساختمان و یا در سطح طبقات قرار دارند. در هنگام زلزله، واژگونی این اجزا علاوه بر قطع ارتباط، خسارت های بسیاری به مجموعه وارد می کند. تنها روش بکار رفته در برخی از ساختمان های حساس کشور، فیکسینگ این اجزا به کف و یا به دیوار جهت جلوگیری از واژگونی کامل می باشد. متاسفانه در مورد مدل های سه بعدی و دینامیک حرکتی آنها قدم های موثری در کشور برداشته نشده تا بر اساس نتایج آن بتوان مقاوم سازی لرزه ای مناسب را پیاده سازی نمود. در این مقاله دینامیک حرکتی یک بلوک مکعب مستطیلی صلب که بر روی سطح افقی واقع شده بصورت شبیه سازی نرم افزاری بدست آمده است. سطح زیرین این بلوک بر اثر ارتعاشات ناشی از زمین لرزه ای همچون زلزله بم دارای حرکتهایی در راستای افقی و عمودی است و کف مدل دارای ضریب اصطکاک کافی جهت ممانعت از حرکت انتقالی جسم می باشد، لذا بر اثر زمین لرزه بر روی یکی از چهار ضلع مستطیل و با بر روی یکی از چهار گوشه مستطیل خواهد چرخید. هدف از این مدل سازی بررسی پایداری بلوک مکعبی بر اثر نیروی اعمالی از طرف زمین لرزه می باشد. همچنین برای اولین بار با کمک یک سری فنر و کمک فنرهای الحاقی، پایداری سیستم را افزایش داده و میزان چرخش جسم را به حداقل می رسانیم که این مهم علاوه بر ممانعت از واژگونی جسم باعث حفظ کارایی و تداوم کارکرد صحیح آن می شود.

اجزای غیر سازه ای، آسیب پذیری لرزه ای، مهار اجزای غیر سازه ای، تجهیزات حساس شرکت گاز