میرعلی اصغر مختاری - گروه زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس و معاونت اکتشاف سازمان زمین شناسی
ناصر عابدیان - معاونت اکتشاف سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
رحیمه نفیسی - کارشناس زمین شناسی از دانشگاه پیام نور مرکز تبریز

رخداد کان هزایی طلای چاه زرد حدوداً در ۹۰ کیلومتری جنوب باختر شهر یزد و بر روی کمربند تکتونوماگمایی ارومیه- دختر واقع شده است. واحدهای سنگی تشکیل دهنده این منطقه، تماماً متعلق به سنوزوئیک هستند که از بین آنها، واحد ولکانیکی پلیوسن- پلئیستوسن از همه مهمتر بوده و سنگ میزبان کان یسازی م یباشد. سنگهای ولکانیکی مذکور از نظر ترکیب سنگ شناختی شامل آندزیت، تراک یآندزیت و داسیت هستند. دگرسانیهای شاخص و مهم در منطقه مطالعاتی عبارت از آرژیلی شدن و سیلیسی شدن هستند که کان یسازی را همراهی م یکنند. دگرسانیهای پروپلیتی و کلریتی نیز بصورت نسبتاً گسترد های قابل مشاهده م یباشند. کان یسازی در منطقه مطالعاتی، حاصل نفوذ یک پیکره داسیتی ساب ولکانیک به داخل مجموعه ولکانیکی آندزیتی است. مهمترین سیمای کان یسازی در محدوده مورد مطالعه، عبارت از برشهای هیدروترمالی حاوی کان یسازی سولفیدی و اکسیدهای آهن م یباشد. بر پایه مشاهدات صحرایی و بر اساس ساخت و بافت زونهای کان یسازی، سنگ میزبان کان یسازی و ترکیب کانیها و کان ههای زونهای کان یسازی، چهار نوع و منطقه کان یسازی شده در منطقه مطالعاتی قابل شناسایی و تفکیک است: ۱- کان یسازی بصورت رگه و رگچ ههای سیلیسی و - برشهای هیدروترمالی حاوی اکسیدهای آهن و کان یسازی پراکنده در متن توده ساب ولکانیک داسیتی. ۲ کان یسازی بصورت برشهای هیدروترمالی غنی از کانیهای سولفیدی ریز بلور در داخل سنگهای آندزیتی واقع در خاور منطقه کان یسازی. ۳- کان یسازی بصورت برشهای هیدروترمالی غنی از اکسیدهای آهن با مقادیر ناچیز کان یسازی سولفیدی، واقع در شمال- شمال خاور منطقه کان یسازی. ۴- کان یسازی بصورت رگه و رگچ ههای سیلیسی با ساخت استو کورکی و نیز برشهای هیدروترمالی واقع در شمال باختر منطقه کان یسازی. کان ههای موجود در رگ هها و زونهای کان یسازی عبارتند از: پیریت، اسفالریت، گالن، کالکوپیریت، سروزیت، کالکوزین، کوولین، مگنتیت، روتیل، مالاکیت، آزوریت و اکسیدهای ثانویه و آبدار آهن. کان ههای مذکور در یک گانگ سیلیسی واقع شد هاند. نتایج عیار سنجی نمون ههای برداشته شده از بخشهای مختلف زونهای کان یسازی، گویای تمرکز بالای طلا در این ناحیه بوده و برشهای هیدروترمالی غنی از اکسیدهای آهن با مقادیر ناچیز کانیهای سولفیدی، بیشترین تمرکز طلا ۱ گرم در تن طلا، در برشهای هیدروترمالی / ۳ و ۴۸ /۷ ،۴/۳ ،۴/۶ ،۹/۸ ،۲۱/ را بخود اختصاص داد هاند. عیارهای ۳ مزبور بدست آمده است.