سمیه صمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
قاسم نجف پور - مدیرگروه مهندسی، بیوتکنولوژی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

پروتئین تک یاخته (SCP) به پروتئین حاصل از کشت باکتری ها، مخمرها، قارچهای رشته ایی جلبکها اطلاع می شود که می تواند به عنوان غذای انسان یا خوراک دام مورد استفاده قرار گیرد. در واقع SCP، سلول های خشک شده میکروارگانیزم هاست که در اثر تخمیر آنها روی سوبستراهای مختلف بدست می آید. دو فاکتور مهمی که می توان در تولید پروتئین تک یاخته نام برد انتخاب میکروارگانیزم و سوبسترای مناسب است. محدوده وسیعی از میکروارگانیزم ها قادر به تولید پروتئین تک یاخته هستند و از آنجایی که هزینه تولید محصول بسیار حائز اهمیت است، انتخاب سوبستراهای ارزان قیمت و مناسب می تواند هزینه های تولید را کاهش دهد. تولید پروتئین میکروبی شامل سه مرحله آماده سازی محیط کشت، تخمیر و فرآیندهای پائین دستی برای بازیافت توده سلولی است. ا گر چه پروتئین تک یاخته دارای ارزش غذایی بالایی نظیر میزان بالای پروتئین، ویتامین، اسیدهای آمینه ضروری و چربی هاست اما جایگزینی آن به جای منابع پروتئین حیوانی همواره با شک و تردید همراه بوده است و علت آن وجود اسیدهای نوکلئیک و پائین بودن قابلیت هضم آناست. آنها همچنین برای بدن به عنوان یک عامل خارجی محسوب شده که می تواند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک شود. قبل از استفاده این پروتئین میکروبی به عنوان غذای انسان باید اسید نوکلئیک آن کاهش یابد، زیرا میزان بالای اسیدهای نوکلئیک در بدن باعث تولدی اسید اوریک شده که منجر به ایجاد سنگ کلیه و نقرس در انسان می گردد.

بیوسنتز، پروتئین تک یاخته، سوبسترا، میکروارگانیزم، اسیدهای نوکلئیک، توکسین ها