فاطمه رسولی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه ماشین های کشاورزی، دانشگاه تبریز
یحیی عجب شیری - دانشیار گروه ماشین های کشاورزی، دانشگاه تبریز
پری بروکانلوی مادلو - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه تهران

امروزه همراه با افزایش مصرف انرژی به ویژه سوختهای فسیلی و کودهای شیمیایی در کشاورزی، نگرانیها در ارتباط با کمبود منابع طبیعی و اثر مصرف انرژیهای مختلف روی سلامتی انسان و محیط، بررسی شاخص های انرژی را در بخش کشاورزی حیاتی ساخته است. این پژوهش به بررسی و تعیین میزان مصرف انرژی بر واحد هکتار برای محصول چغندرقند (مزارع شهرستان مهاباد) پرداخته است. اطلاعات مورد نیاز، از طریق روش کوکران حجم نمونه ( 95 کشاورز)محاسبه گردید، سپس پرسشنامه هایی در مصاحبه با کشاورزان راجع به مقادیر نهاده های مصرفی تکمیل شد. آنالیز داده ها نشان داد که انرژی ساخت و استهلاک ماشین آلات، سوخت مصرفی، آبیاری، نیروی کارگری و کودهای شیمیایی به ترتیب 3/1،13،21،4/4 و 58/3 درصد را به خود اختصاص داده اند. همچنین سهم انرژی ستانده با متوسط عملکرد 65 تن در هکتار 252655 مگاژول MJ برآورد شد. بهره خالص انرژی، نسبت انرژی و بهره وری انرژی در این مطالعه به ترتیب 189238/6 MJ/ha و 3/9 و 1/02 Kg/MJ محاسبه گردید. تحلیل نتایج نشان داد شاخص های انرژی در منطقه به علت مصرف زیاد کودهای شیمیایی پایین است. لذا برای کاهش مصرف این نهاده تاثیر گذار(کود) می تواناز کشت به موقع و امکان بهره گیری بهتر از منابع آب و خاک، مبارزه به موقع با آفات و امراض، استفاده از کودهای دامی وسبز و استفاده از ضایعات کشاورزی به عنوان منبع انرژی استفاده کرد.

شاخص های انرژی، چغندرقند، مدیریت انرژی