مجید رجبی وندچالی - مربی گروه مکانیک گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد جویبار
عباس همت - استاد گروه مکانیک ماشینهای کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران
عباس قنبری مالیدره - استادیار گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد جویبار

در کشاورزی مکانیزه، حدوداً 60 درصد از انرژی مکانیکی مصرفی، صرف عملیات خاکورزی و تهیه بستر بذر می شود. از طرفی، سیستم خاکورزی نامناسب ، خواص فیزیکی خاک را به شدت تحت تاثیر قرار داده و باعث تخریب ساختمان خاک می گردد. از این رو به منظور مقایسه عملکرد سه نوع دستگاه خاکورز ثانویه، آزمایشی در یکی از مزارع گندم شهرستان جویبار به صورت کرته ای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. رطوبت خاک به عنوان عامل اصلی در سه سطح ( 25/0- 23/6، 23/6 - 22/2 و 22/2 - 20/8 درصد بر مبنای وزن خشک) و نوع وسیله خاکورز به عنوان عامل فرعی نیز در سه سطح (هرس بشقابی دو بار عمود بر هم، سیکلوتیلر و روتیواتور) بود. پارامترهای اندازه گیری شده شامل: قطر متوسط وزنی کلوخه ها، چگالی ظاهری خاک، مصرف ویژه سوخت ، بازده و ظرفیت ماشین بودند. تاثیر تیمارها و برهم کنش بین آنها بر مصرف ویژه سوخت، بازده و ظرفیت ماشین و نیز اثر نوع دستگاه و رطوبت خاک بر چگالی ظاهری معنیدار بود ( 0/01 < P ) با کاهش رطوبت، چگالی ظاهری 15/3 درصد کاهش، مصرف ویژه سوخت 11/8 درصد افزایش، اما بازده و ظرفیت ماشین ، به ترتیب افزایش و کاهش یافتند. بیشترین چگالی ظاهری و بازدهی ماشین با روتیواتور و بیش ترین مصرف ویژه سوخت و ظرفیت ماشین باسیکلوتیلر حاصل شد. برای انتخاب ترکیب مناسب، معیاری معرفی شد که بر اساس آن، مناسب ترین ترکیب، سیکلوتیلر و رطوبت خاک 24/3 درصد (بر مبنای وزن خشک) بود.

انرژی، خواص فیزیکی خاک، دستگاه خاکورز ثانویه، رطوبت خاک، مصرف ویژه سوخت