اصغر محمودی - دانشیار گروه مهندسی ماشینهای کشاورزی، دانشگاه تبریز
آرمان جلالی - دانشجوی دکتری مکانیزاسیون، گروه مهندسی ماشینهای کشاورزی، دانشگاه تبریز
مصطفی ولیزاده - استاد گروه بیوتکنولوزی، دانشگاه تبریز
ایرج اسکندری - مربی و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات دیم مراغه

خاکورزی با مهیا کردن وضعیت مناسب خاک، برای جذب رطوبت و دمای کافی برای جوانه زنی و رشد بذر و همچنین با کاهش مقاومت به نفوذ خاک، سبب توسعه آسانتر ریشه می گردد. با توجه به مزایای خاکورزی حفاظتی و کمبودتحقیق علمی روی ادوات خاکورزی حفاظتی وارداتی و تولید داخل و اهمیت فاکتورهای سرعت و عمق خاکورزی بر عملکرد انواع خاکورزها، این تحقیق در قالب طرح آزمایشی کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی دردو شهرستان بستان آباد و هشترود اجرا گردید. فاکتور اصلی عمق خاکورزی (در دو سطح 10 و 20 سانتیمتر( و فاکتور فرعی سرعت خاکورزی )در چهار سطح 10،8،6 و 12 کیلومتر بر ساعت برای شهرستان بستان آباد و 12،10،8 و 14 کیلومتر بر ساعت برای شهرستان هشترود( در چهار تکرار با استفاده از خاکورز مرکب آگرومت پنج شاخه ساخت شرکت سازه کشت بوکان، با استفاده از دو دستگاه تراکتور مسی فرگوسن 285 و 399 به ترتیب در شهرستان های بستانآباد و هشترود، انجام گرفت. در این تحقیق اثر هر دو فاکتور روی ویژگی جرم مخصوص ظاهری خاک )در دو عمق نمونه برداری 10-5 . 20-15 سانتیمتر) بررسی شد. در شهرستانهای بستان آباد و هشترود، اثر متقابل سرعت و عمق خاکورزی بر جرم مخصوص ظاهری خاک، به ترتیب در سطح احتمال یک و پنج درصد معنیدار شد. اثر عمق نمونه برداری بر جرم مخصوص ظاهری خاک در هشترود و بستان آباد به ترتیب با سطح احتمال پنج و یک درصد معنیدار گردید. در حالت کلی نتایج نشان داد که با افزایش سرعت خاکورزی، جرم مخصوص ظاهری خاک، کاهش پیدا کرد و روش های خاکورزی عمیق باعث افزایش جرم مخصوص ظاهری خاک شدند. میتوان نتیجه گرفت بهترین سرعت، خاکورزی 10 کیلومتر بر ساعت و عمق 10 سانتیمتر برای دستگاه آگرومت پنج شاخه در هر دو شهرستان می باشد.

جرم مخصوص ظاهری، خاک، خاکورزی حفاظتی، سرعت، عمق