سید جلیل رضوی - استادیار گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
زهرا رضایی آدریانی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مکانیزاسیون کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
مسلم نامجو - مربی، بخش ماشینهای کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت

مکانیزاسیون کشاورزی امروزه از ضرورت های اجتناب ناپذیر در توسعه کشاورزی و تولید غذا می باشد. تاریخچه کاربرد ماشین در کشاورزی تنها به سه قرن گذشته مربوط می باشد، اگرچه تلاش سیستماتیک برای تولید غذا به حدود ده هزار سال قبل و به منطقه بین النهرین معطوف می گردد. رشد فزاینده جمعیت، فشار مضاعف به منابع طبیعی، تغییرات آب و هوایی و مسائل عدیده دیگری که امنیت غذایی جوامع را تهدید می نماید و یا تحت الشعاع قرار میدهد، تماما با مقوله مکانیزاسیون کشاورزی به طور مستقیم و غیر مستقیم مربوط می گردد. سیاست های رشد بخش کشاورزی در کشورهای توسعه یافته در یک قرن اخیر اگرچه از الگوی مناسبی پیروی نموده است و نتایج چشم گیری را در زمینه تولید غذا به همراه داشته است، اما در کشورهای در حال توسعه به دلیل تفاوت ماهوی در شرایط و بستر های نه چندان مورد قبول قابل پیاده کردن نبوده و نتایج مورد نظر از پیاده شدن برنامه های توسعه کشاورزی محقق نگردیده است. از دلائل اصلی در عدم موفقیت برنامه های توسعه کشاورزی در کشورهای در حال توسعه می توان به دخالت دولت ها در امور کشاورزی اشاره نمود. سیاست های برگرفته از الگوهای تقلیدی بدون در نظر گرفتنویژگی های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی این کشورها منجر به بروز مشکلات عدیده ای از جمله گسترش فقر روستایی، مهاجرت روستاییان به شهرها و افزایش شکاف اجتماعی بین جوامع روستایی و شهری گردیده است. سیاست های اتخاذ شده مربوط به توسعه برنامه های مکانیزاسیون نقش عمده ای در بروز این نابسامانی ها داشته است. مقاله حاضر به نقد مسائل سیاستگذاری در برنامه های مکانیزاسیون کشاورزی پرداخته و مفاهیم و متدلوژی لازم را ارائه می نماید.

مکانیزاسیون کشاورزی، سیاستگذاری، استراتژی برنامه ریزی