محمدرضا مثنوی - دانشیار، عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
مارال زعیم دار - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی محیط، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
امیر هوشنگ احسانی - استادیار، عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

روند فزاینده توسعه شهری در قرن بیستم با گسترش سطح ساخت و ساز ها و کاهش ظرفیت های طبیعی شهری سبب کاهش کیفیت محیطی شده است. هم چنین کمبود فضاهای طبیعی در پیرامون شهر برای بهره برداری تفریحی و تفرجی از جمله چالش های دوران اخیر است. رود دره های شهری یکی از عوامل مهم در شکل گیری تحولات ساختاری و عملکردی شهرها به شمار می روند. در این کریدورهای طبیعی، علاوه بر جریان دایمی یا فصلی آب، شرایط تنوع زیستی، ارز شهای بصری و طبیعی و نیز در کنار آن الگوی فعالیتی /عملکردی متفاوتی )در قالب عملکردهای تفریحی توریستی( وجود دارد. در نظریات معطوف به توسعه پایدار - شهری، بهره گیری مناسب از این نواحی در چارچوب تدوین طرح های مناطق حساس و حیاتی شهری در دستور کار نهادهای مسئول شهری قرار گرفته است. ساختار های طبیعی به خصوص رود دره های موجود در کالبد شهر تهران با توجه به نیاز ارتباط شهروندان با طبیعت و نقش این ساختار ها در بهبود کیفیت شهر و ارتقا ارزش های اکولوژیکی، زیبایی شناختی و اجتماعی اهمیت ویژه ای دارند. در این راستا، اهداف این پژوهش ارائه الگویی برای احیای ساختار کالبدی و هویت فرهنگی اجتماعی رود دره های درون شهری بر اساس اهداف طراحی محیطی و اکولوژیک به منظور ارتقای فرصت های گردشگری می باشد. با استفاده از روش تحلیلی توصیفی، مطالعات نظری و کتابخانه ای، چارچوب مفهومی شامل راهکار های برنامه ریزی و طراحی محیط و منظر به منظور گردشگری پایدار ارائه شده است.

الگوی طراحی محیطی، رود دره های درون شهری، گردشگری پایدار، کریدور های طبیعی، ارزش های اکولوژیکی