لیلا حسنی - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی، مدرس مدعو دانشگاه پیام نور مرکز محمودآباد، و کارشناس سازمان جهاد کشاورزی مازندران، ایران
علی اکبر کشاورزی - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی، کارمند بانک کشاورزی شعبه زنگی آباد شهرستان مرودشت، فارس، ایران

وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفت خام، نشاندهنده اهمیت بسیار زیاد نرخ ارز می باشد. لذا آگاهی از اثرات رشد نرخ ارز بر صادرات محصولات غیر نفتی در ایران، می تواند به سیاست گذاران اقتصادی کمک قابل توجهی نماید. در این مطالعه به تحلیل رشد نرخ واقعی ارز و اثرات آن بر صادرات غیر نفت (کشاورزی) کشور ایران پرداخته شد. بدین منظور از متغیرهایی نظیر رشد نرخ حقیقی ارز، تورم، تولید ناخالص داخلی، بیکاری و رابطه مبادله با دوره زمانی 1389 - 1350، و الگوی اقتصاد سنجی خود همبسته با وقفه توزیع شده (ARDL) استفاده شد. نتایج تخمین حاکی از آن است که، با افزایش میزان نرخ تورم، صادرات محصولات غیرنفتی به دلیل افزایش هزینه تولید کالاها و کاهش تولید، کاهش یافته، نرخ بیکاری بر صادرات تأثیر منفی داشته، با افزایش رابطه مبادله و افزایش تولید ناخالص داخلی واقعی، صادرات افزایش می یابد. از آنجائیکه طبق نتایج بین رشد نرخ ارز با صادرات محصولات غیر نفتی رابطه مثبت وجود دارد، اینطور برآورد می گردد که، در صورت افزایش رشد نرخ ارز، ارزش پول داخلی کاهش یافته و تولیدکنندگان تمایل پیدا می کنند، تولیدات خود را در بازارهای جهانی به فروش رسانند که موجب افزایش صادرات می شود. لذا پیشنهاد می شود سیاستگذاران با اعمال سیاست پولی و مالی، از تغییرات ناگهانی نرخ ارز جلوگیری نموده و جهت افزایش تولیدات کشور برنامه ریزی نمایند.

رشد نرخ ارز، صادرات محصولات غیر نفتی، روش خودهمبسته با وقفه توزیع شده