بررسی اثرات تنش خشکی ناشی از PEG و تنش شوری بر صفات جوانه زنی، تغییرات پرولین، کربوهیدرات و آنزیم های آنتی اکسیدانت در سه رقم گیاه دارویی

به منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی و تنش شوری سه رقم گیاه دارویی و طبقه بندی اجزاء جوانه زنی از نظر حساسیت به این دو تنش آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 8 تکرار به اجرا درآمد تیمارها شامل رقم در 3 سطح (رازیانه، چای ترش، گنگر فرنگی) و تیمار خشکی در 4 سطح شامل شاهد، 5 و 10 و 15 دسی زیمنس بر متر) و تیمار شوری در 4 سطح (شامل 100، 200 و 300 میلی مولار کلرید سدیم) بود نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر خشکی و شوری در ارقام مورد آزمایش روی صفات مورد بررسی در سطح 1% معنی دار بود و تعدادی از صفات مورد مطالعه شامل: درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن مرطوب و خشک کل با افزایش سطوح خشکی و شوری روند کاهشی نشان داد و تنظیم کننده های اسمزی، پرولین و کربوهیدرات به تدریج و با افزایش سطوح خشکی روندی افزایشی را در اندام زمینی و هوایی نشان دادند البته این روند افزایشی در تنش شوری هم مشایده گردید بدین ترتیب که کمترین میزان مربوط به سطح شاید و بیشترین میزان مربوط به بالاترین سطوح شوری و خشکی بود همچنین بررسی تغییرات آنزیم های مورد مطالعه در دو قسمت اندام های زمینی و اندام های هوایی بیانگر افزایش میزان آن ها در شرایط تنش شوری و خشکی می باشد. در مجموع می توان چنین گفت که رقم چای ترش نسبت به تنش خشکی (بویژه تنش شدید) پاسخ های سازشی مناسبی را در پیش گرفته تا از صدمات ناشی از آن محفوظ بماند ولی در شرایط تنش شوری چای ترش رقم نسبتاً مقاوم بود و در شرایط تنش شوری رقم رازیانه مقاوم ترین رقم بود. رقم کنگر فرنگی در شرایط تنش خشکی نسبتاً مقاوم و در شرایط شوری رقم حساس ترین رقم نسبت به بقیه ارقام به کار رفته در این پژوهش بود و رقم رازیانه که در شرایط تنش شوری مقاوم ترین رقم بود در شرایط تنش خشکی حساس ترین رقم تعیین شد.

Keywords:

پرولین , کربوهیدرات , تنش خشکی , تنش شوری , تنظیم کننده ای اسمزی