منصور زراء نژاد - استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز
امیرحسین منتظر حجت - استاد و عضو هیات علمی، دانشگاه شهید چمران اهواز
نازنین نصیریان - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

امروزه افزایش بهره وری و بهبود شرایط اقتصادی یکی از مهمترین اهداف سیاستگذاران کشورهای جهان، به خصوص کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی است. آنچه که از مقایسه شرایط اقتصادی این کشورها قابل استنباط است، این است که بسیاری از کشورها باید بیش از پیش به مسئله بهره وری توجه کنند، چرا که یکی از مهمترین منابع بهبود شرایط اقتصادی و رشد اقتصادی، بهره وری است، که در بسیاری از این کشورها در وضعیت مناسبی قرار ندارد. عوامل بسیاری وجود دارند که سبب بهبود بهره وری میشوند؛ از آن جمله میتوان به تجارت بین الملل اشاره کرد که یکی از عواملی است که در رسیدن به بهره وری نقش بسیار مهمی بازی میکند (سوو و همکاران، 2008). از این رو هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه علی میان بهره وری و تجارت در منتخبی از کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (شامل 55 کشور) برای دوره زمانی 2010-1998 با استفاده از سه آزمون علیت گرنجر، سیمز و تودا یاماموتو است تا مشخص شود که آیا در این کشورها میان این دو متغیر رابطه علی وجود دارد یا خیر تا سیاست گذاران بتوانند از آن برای بهبود شرایط اقتصادی استفاده کنند. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه ای دوطرفه میان بهره وری و تجارت وجود دارد. یعنی در این کشورها هم متغیر تجارت بر بهره وری اثرگذار است و هم متغیر بهره وری سبب تغییر در تجارت می شود.

بهره وری، تجارت، علیت گرنجر، علیت سیمز، علیت تودا - یاماموتو، C1, F4, J24 :JEL