علیرضا ناصر صدرآبادی - استادیار و عضو هئیت علمی دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد
زهرا نعمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه یزد

یکی از مباحث مهم که در چند دهه اخیر کاربرد بسیار بالایی در عمل داشته وبرای افزایش کهارایی وبهره وری سیستم های حمل ونقل مطرح شده است بحث مسیر یابی وسایل نقلیه(VRP ) است. حمل ونقل در سیسهتم های اقتصادی از جایگاه مهمی برخوردار است وبخش قابل توجهی از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص می دهد. به همین علت بحث بهبود مسیر وحذف سفرهای غیرضروری، توسعه یافته است. این مقاله روشی مبتنی بر ACO برای حل مسئله ترکیبی خوشه بندی و مسیر یابی ارائه می دهد. این روش از افزودن یک الگوریتم خوشه بندی به مساله مسیر یابی کامیون به دست آمده است. در اولین مرحله، با استفاده از الگوریتم مورچگان خوشه بندی انجام می شود تا مشتری های قابل سرویس دهی توسط یک مرکز تعیین گردند. سپس شکل دیگری از الگوریتم مورچگان برای تعیین مسیر سرویس دهی هر کامیون بکار گرفته می شود. در بخش اول مقاله، بیان مساله واهمیت آن، در بخش دوم دسته بندی و مرور مطالعات مرتبط با مبانی تئوریک مساله ارائه شده است. بخش سوم، به تبیین الگوریتم پرداخته و در بخش پایانی مقاله، تحلیل جواب ها ارائه شده است.

مسیر یابی کامیون، الگوریتم خوشه بندی، الگوریتم مورچگان