پروانه جعفری نژاد - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
محمدرضا محمدوند ناهیدی - استادیار وعضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه اقتصاد، تبریز، ایران
منیره دیزجی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه اقتصاد، تبریز، ایران

از اهداف مهم کشورها دستیابی به سطح تولید بالا میباشد که در این بین نقش عوامل عمده کلان اقتصادی حائز اهمیت فراوانی میباشد. شاخص توسعه انسانی از جمله اهم موضوعات مورد بحث در این زمینه میباشد. این مطالعه در صدد تعیین رابطه بین متغییرهای تشکیل دهنده شاخص توسعه انسانی و تولید (در قالب درجه باز بودن اقتصاد) در ایران با توجه به مبانی نظری و مطالعات انجام شده طی دوره 1387- 1348 در قالب روش هم انباشتگی یوهانسن بر اساس مدل معیار برنامه ریزی مطلوب می باشد. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهد که نرخ با سوادی تأثیر مثبت و معنی دار و امید به زندگی و ضریب جینی تأثیر منفی و معنی داری روی درجه باز بودن اقتصاد دارند.

شاخص توسعه انسانی، ضریب جینی، امید به زندگی، نرخ با سوادی، درجه باز بودن اقتصاد، طبقه بندی O15, F41 :JEL