نسا سپانلو - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج
رضا طالبی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج
اسعد رخزادی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

به منظور بررسی اثر سطوح تنش کم آبی بر صفات زراعی و فیزیولوژیک سه رقم سویا در شرایط شهرستان سنندج، آزمایشی در سال زراعی 1931 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج به اجرا درآمد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی، تنش کم آبی در سه سطح شامل: شاهد یا آبیاری کامل، تنش در مرحله گل دهی، تنش در مرحله غلاف دهی و عامل فرعی، رقم در سه سطح شامل ارقام هابیت، L17 و M7 بود. نتایج این بررسی نشان داد که تیمارهای تنش موجب کاهش معنی دار عملکرد روغن و پروتئین در واحد سطح نسبت به تیمار آبیاری کامل شدند. صفت محتوای نسبی آب برگ در مرحله گل دهی تحت تأثیر تنش کم آبی قرار نگرفت در حالی که تنش در زمان غلاف دهی موجب کاهش معنی دار محتوای نسبی آب برگ گردید. میزان کاروتنوئید برگ در مراحل مختلف اندازه گیری تحت تأثیر سطوح تنش قرار گرفت به طوری که اعمال تنش رطوبتی در هر مرحله موجب افت معنی دار میزان کاروتنوئید برگ نسبت به تیمار آبیاری کامل گردید. اثر عامل رقم بر عملکرد روغن و پروتئین و محتوای نسبی آب برگ در زمان گل دهی معنی دار بود به طوری که بیشترین مقادیر این صفات در رقم هابیت ثبت گردید. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش، بروز تنش کم آبی در هر کدام از مراحل گل دهی و غلاف دهی گیاه سویا موجب افت معنی دار تولید روغن و پروتئین نسبت به شرایط آبیاری کامل گردید و در بین ارقام مورد بررسی نیز رقم هابیت از لحاظ تولید روغن و پروتئین و میزان نسبی آب برگ ها در مرحله گل دهی برتری داشت.

تنش کم آبی، سویا، کاروتنوئید، محتوای نسبی آب