محبوبه پور قدیری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، گروه علوم باغبانی، ساوه، ایران
الهام مطلبی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گروه آبیاری، گرمسار، ایران
منوچهر جم نژاد - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، گروه زراعت، ساوه، ایران

خشکی یکی از مشکلات مهم کشاورزی درایران و بیشتر نقاط دنیا می باشد. لذا بررسی اثرات آن در فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه اهمیت دارد. شوکران کبیر ( Conium maculatum L. ) از تیره چتریان، گیاهى است یک ساله یا دوساله، ایستا و به ارتفاع 50 تا 250 سانتى متر که توسط بذر تکثیر مى یابد و از جمله گیاهان دارویی و سمی محسوب می شود که به صورت خودرو در نقاط مختلفی از کشور میروید. از آنجایی که جوانه زنی و استقرار گیاهچه شوکران به عنوان یکی از محصولات دارویی دارای اهمیت وی های است. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار جهت بررسی اثرات تنش خشکی بر فرآیندهای جوانه طراحی شد؛ که در آن به منظور اعمال تنش خشکی از پلی اتیلن گلایکول PEG 6000 در 8 سطح (0، 1-، 2-، 4-، 6-، 8-، 10-، 12-) بار استفاده شد. پس از جوانه زنی صفاتی نظیر مؤلفه های جوانه زنی، رشد گیاهچه و فعالیت آنزی مهای کاتالاز و آلفا آمیلاز اندازه گیری شد. نتایج آنالیز واریانس مشاهدات نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنی داری(P>0/01) بر پارامترهای رشد از جمله سرعت و درصد جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، طول ریشه چه و ساقه چه و نسبت آنها داشت و روند نزولی در آنها مشاهده شد. همچنین وزنتر گیاهچه و وزن خشک گیاهچه در مقایسه با شاهد کاهش یافت. در حالی که میانگین روزهای جوانه زنی افزایش یافت. سنجش فعالیت آنزیمی نشان داد فعالیت آنزیم کاتالاز در طی تنش افزایش می یابد اما فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز در شرایط تنش خشکی کاهش یافت.

شوکران کبیر، جوانه زنی، تنش خشکی، کاتالاز، آلفا آمیلاز