سحر آسترکی - دانشجوی کارشناسی ارشد زیست گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
حسین لاری یزدی - دانشیار گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
مسعود رفیعی - استادیار گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
فرشته آسترکی - دانشجوی کارشناسی ارشد زیست گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد

تنش کم آبی از مهمترین عوامل ایجاد اختلال در رشد و نمو گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران است. با توجه به اهمیت گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی و دارویی، شناسایی ارقام متحمل به خشکی مهم و ضروری می باشد. بدین منظور پژوهشی با هدف بررسی اثر تنش کم آبی تحت آبیاری تکمیلی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک سه رقم گلرنگ در سال زراعی 91-1390 در مزرعه ی مرکز تحقیقات کشاورزی خرم آباد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت اسپلیت پلات با دو فاکتور و در سه تکرار به اجرا در آمد. فاکتور اول: زمان آبیاری در چهار سطح شامل شاهد یا بدون آبیاری ( I1 )، آبیاری در مرحله تکمه دهی (I2)، آبیاری در مرحله گلدهی ( I3 ) و آبیاری در مرحله پرشدن دانه ( I4 ) و فاکتور دوم: سه رقم گلرنگ شامل زرقان 279 (V1)، 88 Mec (V2) و سینا (V3)می باشد. در این پژوهش میزان پرولین و قندهای محلول برگ مورد بررسی قرار گرفت. در آخر داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج محاسبات آماری نشان داد که آبیاری تکمیلی در چهار سطح بر میزان صفات فوق تأثیر معنی داری داشت، طوری که بیشترین میزان مربوط به سطح شاهد بود. افزایش اسید آمینه پرولین و قندهای محلول در جهت ایجاد پتانسیل اسمزی مناسب برای جذب و نگه داری آب در گیاه می تواند شاخص های مناسبی جهت انتخاب ارقام مقاوم به تنش کم آبی باشد. در میان ارقام مورد بررسی، رقم زرقان 279 دارای بیشترین میزان پرولین و قندهای محلول بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت رقم زرقان 279 دارای بیشترین تحمل به خشکی بوده و جهت کشت در مناطق کم آب کشور توصیه می شود.

گلرنگ، تنش کم آبی، آبیاری تکمیلی، پرولین، قندهای محلول