سمیه مقیمی فر - دانشجوی کارشناسی ارشد آگرواکولوژی، دانشگاه کشاورزی گنبد کاووس
علی نخ زری مقدم - استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشگاه کشاورزی گنبد کاووس
حسین صبوری - استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشگاه کشاورزی گنبد کاووس
بهنام زند - عضو هیات علمی ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان ورامین

به منظور ارزیابی اثر الگوی کاشت ذرت و لوبیا چشم بلبلی بر مراحل رشد، ارتفاع و عملکرد بوته ارقام ذرت، آزمایشی در تابستان سال 1391 در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان ورامین به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. در این آزمایش دو رقم ذرت دابل کراس 300 و سینکل کراس 604 و پنج الگوی کاشت ذرت خالص، کشت مخلوط جایگزین 33/3 درصد لوبیا چشم بلبلی بجای ذرت، کشت مخلوط جایگزین 66/7 درصد لوبیاچشم بلبلی به جای ذرت، کشت مخلوط افزایش 33 درصد لوبیا چشم بلبلی به ذرت و کشت مخلوط افزایش 66 درصد لوبیا چشم بلبلی به ذرت مورد بررسی قرار گرفتند. از رقم لوبیا چشم بلبلی مشهد استفاده شد. تجزیه واریانس نشان داد که عامل الگوی کاشت فقط بر عملکرد بوته در سطح یک درصد معنی دار بود. اثر رقم بر روز تا گل دهی، روز تا رسیدگی و عملکرد بوته در سطح یک درصد و ارتفاع بوته در سطح پنج درصد معنی دار بود. اثر متقابل الگوی کاشت × رقم در رابطه با هیچ یک از صفات مورد بررسی معنی دار نگردید. مقایسه دو رقم 604 و 370 از نظر روز لازم تا گل دهی نشان می دهد که رقم 604 نسبت به رقم 370 دیررس تر است و برای تشکیل گل به روزهای بیشتری نیاز دارد. مقایسه میانگین عملکرد بوته نشان داد که ذرت در تیمارهای کشت مخلوط جایگزین 33% ذرت + 66% چشم بلبلی و 66% ذرت+33% لوبیا چشم بلبلی دارای عملکرد بوته بالاتری نسبت به تیمارهای دیگر بود. از این بررسی چنین نتیجه گیری می شود که رقم 604 دیرتر از رقم زودرس 370 وارد گل دهی شد و دیرتر هم آماده برداشت گردید. این رقم ارتفاع بیشتری داشت و عملکرد آن هم بیشتر بود.

کشاورزی پایدار، الگوی کاشت، مراحل رشد، ارتفاع بوته، عملکرد بوته