هانا حمیدی - کارشناس ارشدزیست شناسی سلولی ومولکولی، دانشگاه آزاد اسلامی پردیس علوم و تحقیقات کردستان
رضا طالبی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج
فاطمه کشاورزی - استادیار گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم ارقام اصلاحی گندم ایرانی با استفاده از نشانگرهای ساختاری، 40 رقم گندم اصلاح شده ایرانی با استفاده ازدو نشانگر CDDP و SCOT مورد ارزیابی قرار گرفتند. به این منظور برای ارزیابی مولکولی در سطح DNA در این ژنوتیپ ها 10 نشانگر SCoT و 10 نشانگر CDDP استفاده گردید. نتایج ارزیابی مولکولی نشان داد که تمامی نشانگرها به خوبی درژنوتیپ های مورد بررسی تکثیر و تولید چندشکلی نمودند. میانگین درصد چندشکلی حاصل از نشانگرهای CDDP برابر با 53/08% و در نشانگرهای SCoT برابر با 76/81% بود. میانگین شاخص محتوای چند شکلی حاصل از نشانگرهای CDDP و SCoT به ترتیب برابر با 34/54% و 21/51% بود. تجزیه کلاستر به روش Neihbour Joining بر اساس داده های نشانگرهای CDDP ، SCOT و ترکیب این دو نشانگر، ژنوتیپ ها را به 3 گروه مجزا از هم تقسیم کرد. نتایج ارزیابی مولکولی نشان داد که نشانگرهای CDDP و SCOT توانایی بالایی درارزیابی تنوع و تفکیک پذیری ارقام گندم را دارند. با توجه به اینکه از این نشانگرها برای اولین بار بر روی گندم استفاده شده و با توجه به قدرت تفکیک پذیری بسیار بالای آنها در آشکارسازی تنوع و میزان بالای اطلاعات ژنومی آنها، این نشانگرها بعنوان یک سیستم جدید نشانگری در ارزیابی ژرم پلاسم گندم معرفی می گردد.

گندم، CDDP ، SCoT ، تنوع ژنتیکی