سعید صفوی پور - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم دامی گرایش فیزیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان(اصفهان)
اکبر پیرستانی - استادیار گروه علوم دامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان(اصفهان)
فریبرز معطر - استاد داروسازی و فارماکوگنوزی گیاهان دارویی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
هادی فتح اللهی - کارشناس ارشد دزیمتری و پرتودهی پژوهشکده تحقیقات کشاورزی، پزشکی و صنعتی، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای کرج، سازمان انرژی اتمی ایران

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر عصاره گیاه دارویی خارخاسک در محیط رقیق کننده اسپرم قوچ افشاری بر تحرک اسپرم می باشد. در این تحقیق از 4 راس قوچ افشاری 3 تا 4 ساله با میانگین وزن 5 ± 50 کیلوگرم توسط محرک الکتریکی اسپرم گیری گردید. پس از عصاره گیری آبی از گیاه دارویی خارخاسک با غلظت های 1%، 3% و 5% هر کدام به طور مجزا به محیط رقیق کننده اسپرم افزوده شد و یک گروه نیز به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد. پارامتر تحرک نمونه اسپرم در زمان صفر (بلافاصله پس از انزال) و 24 ساعت بعد از انزال توسط نرم افزار CASA مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد در زمان صفر، تحرک پیشرونده بسمت جلو در بین گروه های آزمایشی، گروه 5% کمترین میزان تاثیر را داشته و با گروه شاهد و دیگر گروه های آزمایشی اختلاف معنی داری وجود دارد. همچنین در زمان 24 ، بین گروه شاهد و گروه های آزمایشی 1% و 3% اختلاف آماری معنی داری مشاهده نگردید. همچنین با افزایش میزان دوز عصاره گیاه خارخاسک طی گذشت زمان تاثیرات مثبتی بر دیگر پارامترهای تحرک اسپرم قوچ داشته است، بنابراین در مجموع افزودن عصاره آبی خارخاسک به منظور بهبود پارامتر اسپرم قوچ قابل توصیه می باشد.

اسپرم قوچ، خارخاسک، رقیق کننده، تحرک