علی رضا گلزار - کارشناس ارشد اقتصاد انرژی مدرس دانشگاه پیام نور قم
علی اصغر اسماعیل نیا - دکترای اقتصاد استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
سهیل زرندی - کارشناس ارشد کشاورزی مدرس دانشگاه پیام نور دلیجان

یکی از روشهایی که برای تولید بیواتانول در جهان مرسوم است، روش آسیاب مرطوب است که به سرمایه اولیه ای در حدود 45 میلیون دلار نیاز دارد. در این روش، مواد اولیه به وسیله یک محلول آب حاوی SO2 به مقدار 0/2 تا 0/1 در دمای 50 درجه سانتی گراد خیسانده میشوند و بر اثر آن به مولفه های کوچکتر شامل روغن، پروتئین، نشاسته ژلاتینی و ... تبدیل میشوند. البته هزینه تمام شده در این روش تولیدی، وابستگی زیادی به محصولات جانبی فرایند مانند روغن غلات و نشاسته دارد. محصولات نهایی این روش عبارتند از بیواتانول ، روغن غلات، پوسته، بلغور، دی اکسید کربن، خمیر مایع و ... . بخش نشاسته ای محصولات این فرایند که البته ممکن است حاوی قند نیز باشد وارد مرحله بعدی میشود. این روش نسبت به روشهای دیگر، مزایایی مانند خلوص بیشتر و نیز محصولات جانبی بیشتر دارد. بیواتانول بدست آمده در این روش 9090 ریال هزینه تمام شده به ازای هر لیتر خواهد داشت. چنانچه ارزش محصولات جانبی را در محاسبات لحاظ کنیم، آنگاه قیمت تمام شده به 7430 ریال کاهش می یابد. درحالتی که از تسهیلات بانکی برای سرمایه گذاری اولیه استفاده شود، قیمت اولیه 9220 ریال و با احتساب ارزش محصولاتجانبی، این قیمت به 7560 ریال خواهد رسید. با در نظر گرفتن ضایعات گندم بجای دانه، قیمت هر لیتر محصول تولیدی 5585 ریال و با محاسبه ارزش محصولات جانبی، به 3925 ریال خواهد رسید. بنابراین با در نظر گرفتن وضعیت استراتژیک گندم، استفاده از دانه آن میسر نیست، در نتیجه استفاده از ضایعات گندم بجای دانه هم از بعد سیاسی و هم از نظر قیمت تمام شده توجیه اقتصادی بیشتری دارد حتی اگر برای احداث بیوپالایشگاه از تسهیلات بانکی هم استفاده شود، بازهم ضایعات گندم مقدم تر است.

بیواتانول، MTBE ، بیوپالایشگاه، آسیاب مرطوب و گندم