ابراهیم ایزدی دربندی - استادیاردانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
مسعود آزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علف های هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی حساسیت گیاهان زراعی نخود، عدس، لوبیا، گندم، جو و کلزا به بقایای علف کش های فورام سولفورون، ریم سولفورون و نیکوسولفورون در خاک، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. عوامل مورد بررسی در این آزمایش شامل علف کش های مختلف (ریم سولفورون، فورام سولفورون و نیکوسولفورون)، غلظت های شبیه سازی شده علف کش ها در خاک (صفر، 0/1، 0/2، 0/4، 0/9 و 1/3 میکروگرم در کیلوگرم خاک برای ریم سولفورون، صفر، 10، 20، 40، 80 و 120 میکروگرم در کیلوگرم خاک برای فورام سولفورون و صفر، 9، 18، 36، 72 و 108 میکروگرم در کیلوگرم خاک برای نیکو سولفورون که به ترتیب شامل صفر، 2/5 ،5 ،10، 20 و 30 درصد مقدار توصیه شده هر علف کش هستند) و گیاهان زراعی (نخود، عدس، لوبیا، گندم، جو و کلزا) بودند. نتایج نشان دادند که درصد بقاء و زیست توده اندام های هوایی و ریشه گیاهان مورد مطالعه 30 روز پس از سبز شدن آنها تحت تاثیر معنی دار بقایای فوروم سولفورون، ریم سولفورون و نیکوسولفورون قرار گرفت. با افزایش غلظت ریم سولفورون در خاک صفات مذکور فقط در کلزا به طور معنی داری کاهش یافت. بر اساس شاخصED50 لوبیا (99/05 و 34/65 میکروگرم در کیلوگرم خاک به ترتیب در علف ک شهای فورام سولفورون و نیکوسولفورون) و جو (0/07 و 0/003 میکروگرم در کیلوگرم خاک به ترتیب در علف کش های فورام سولفورون و نیکوسولفورون) به ترتیب متحمل ترین و حساس ترین گیاهان زراعی به بقایای فورام سولفورون و نیکوسولفورون بودند. از سوی دیگر بر اساس شاخص ED50 جو(216/02 میکروگرم در کیلوگرم خاک) و کلزا ( 2/29 میکروگرم در کیلوگرم خاک) به ترتیب متحمل ترین و حساس ترین گیاهان زراعی به بقایای ریم سولفورون بودند.

باقیمانده علف کش، علف کش های سولفونیل اوره، تناوب زراعی