علی محمدی ثانی - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان، قوچان، ایران
مسعود یاورمنش - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
فرناز کیوان سپهر - دانشجوی کارشناسی ارشد صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان، قوچان، ایران

امروزه مصرف کنندگان نگرانی هایی در رابطه با مصرف مواد غذایی دارای مواد نگهدارنده شیمیایی دارند و علایق به سمت مصرف مواد غذایی دارای مواد نگهدارنده طبیعی سوق پیدا کرده است. در این میان استفاده از عصاره های گیاهی می تواند پاسخ گوی این نیاز باشد.در این مطالعه اثر ضدباکتریایی عصاره های آبی و اتانولی گیاه سداب بر روی باکتری های بیماریزای استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریامونوسیتوژنز و اشرشیاکلی مورد بررسی قرار گرفت.برای تعیین حداقل غلظت بازدارنگی MTC وحداقل غلظت کشندگی MBC از روش آزمون میکروبراث دیلوشن استفاده گردید. همچنین برای تعیین حساسیت باکتری های مورد آزمون به عصاره ها، از روش دیسک دیفیوژن استفاده شد.نتایج آزمون میکروبراث دیلوشن نشان داد که عصاره آبی سداب اثر مهار کنندگی بیشتری نسبت به عصاره اتانولی بر روی های مورد آزمون دارد. عصاره آبی در دامنه غلظت باکتری μg/ml 1545-3090 رشد تمامی باکتری های مورد آزمون را مهار کرد. اما عصاره اتانولی در طیف غلظتهای مورد آزمون موفق به مهار رشد هیچ یک از باکتری ها نشد. هیچ یک از عصارهای مورد آزمون دارای فعالیت باکتری کشی MBC نبودند. در تست دیسک دیفیوژن، حساسترین باکتری به عصاره آبی اشرشیاکلی (9mm) و مقاوم ترین باکتری لیستریامونوسیتوژنز (بدون هاله) بود و برای عصاره اتانولی حساسترین لیستریامونوسیتوژنز (mm 10) و مقاوم ترین باکتری اشرشیاکلی(بدون هاله) بود.یافته های این مطالعه نشان داد که عصاره آبی سداب دارای اثرات مهار کنندگی بیشتری نسبت به عصاره الکلی آن می باشد. در نتیجه از آن می توان به عنوان یک نگهدارنده طبیعی در مواد غذایی استفاده کرد.

عصاره آبی، عصاره اتانولی، سداب، ضد باکتریایی