هادی مسجدی - کارشناسی ارشد رشته زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران.
مسعود گماریان - استادیاران دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران.
مهدی چنگیزی - استادیاران دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران.

در این آزمایش 20 رقم کنجد در دو شرایط آبیاری نرمال و آبیاری محدود در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی کشت گردیدند. آبیاری به صورت غرقابی انجام شد و در قسمت تنش، آبیاری ها از زمان به گلرفتن یک هفته دیرتر نسبت به آزمایش نرمال صورت گرفت. صفات مختلفی مانند ، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، شاخص برداشت، عملکرد دانه در واحد سطح و عملکرد روغن اندازه گیری شد. داده های جمعآوری شده مورد تجزیه واریانس قرار گرفت و داده های شرایط نرمال و تنش به صورت تجزیه مرکب آنالیز شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، که صفات درصد عملکرد روغن، شاخص برداشت، مجموع دانه و شاخساره ، وزن هزار دانه ، تحت تاثیر تنش قرار گرفتند. همچنین اثر متقابل رقم در محیط برای صفات عملکرد، تعداد دانه در هر کپسول، تعداد کل کپسول در بوته، معنی دار شده است. بیشترین تعداد کپسول در بوته به ترتیب مربوط به ارقام محلی اصفهان، محلی صفی آباد و اولتان بود که این سه رقم در بین تمامی ارقام فاقد انشعاب ساقه بودند. مقایسه میانگین ارقام برای بهترین شاخص های انتخاب شده نشان می دهد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب و محدود مربوط به ارقام محلی سیرجان ،اصفهان می باشد بنابراین می توان از این ارقام نیز در منطقه کشت نمود

تنش خشکی، ارقام، کنجد، خصوصیات مورفولوژیکی، عملکرد