کیانوش حسن زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی، ادویه ای و نوشابه ای ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
خدایار همتی - دانشیار گروه علوم باغبانی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مهدی علیزاده - استادیار گروه علوم باغبانی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

امروزه برای داشتن یک نظام کشاورزی پایدار، استفاده از نهادههایی که جنبه های اکولوژیکی نظام را بهبود بخشند و مخاطرات محیطی را کاهش دهند ضروری به نظر میرسد. در این راستا آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی بر روی گیاه دارویی بادرنجبویه ( Melissa officinalis L.) با پنج تیمارکودی شامل تیمار شاهد، کود گاوی، کود گوسفندی، ورمی کمپوست و خاکبرگ در سه تکرار 91 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. در مرحله گلدهی، - در سال زراعی 92 پیکر رویشی گیاهان برداشت شده و ضمن محاسبه عملکرد، اسانس از اندامهای هوایی (برگها) به روش تقطیر با آب استخراج شد . نتایج نشان دهنده برتری معنی دار کود آلی نسبت به شاهد در بسیاری از صفات اندازه گیری شده بود. گیاهان تحت تیمار کود گوسفندی از نظر وزن تر 229/60 گرم، وزن خشک 177/77 گرم و تعداد برگ در بوته کود گاوی 3328 در سطح 5% تاثیر معنی دار داشته و دارای بیشترین مقادیر بدست آمده بودند. اثر کودهای آلی بر درصد اسانس در سطح 1% معنی دار بود.مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین درصد اسانس مربوط به تیمار کود خاکبرگ 0/303 درصد بود. در مجموع نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از کودهای آلی و دامی می تواند نقش موثری در افزایش کارایی تولید در گیاه دارویی بادرنجبویه داشته باشد.

بادرنجبویه، ،(Melissa officinalis L.) ، کود آلی، اسانس، گیاه دارویی، کشاورزی پایدار