مصطفی رزمجو - استادیار گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه رازی

نوپدیدی و بازپدیدی زئونوزها در هر دو گروه کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت، در اثر بعضی از عوامل زئونوز با ماهیت بیماریزای جدید یا به عنوان عوامل بیماریزای از قبل شناخته شده ولی گزارش نشده به ظهور رسیده است و علاوه بر آن گاهی عوامل زئونوتیک شناخته شده، بعد از سال ها عدم ظهور در مناطقی، مجددا ظاهر شده اند. در این رابطه موارد طغیان محدود و گاهی وسیع زئونوزهای اندمیکی نظیر هاری، بروسلوز، لپتوسپیروز، سیاه زخم و تعدادی از بیماریهای زئونوز منتقله از طریق غذا نظیر سالمونلا انتریتیدیس، سالمونلا تایفیموریوم و اشریشیا کولی و عفونتهای آربوویروسی نظیر آنسفالیت اسبی ونزوئلایی و تب هموراژیک کریمه- کنگو در بسیاری از کشورهای صنعتی و در حال پیشرفت را می توان نام برد. بسیاری از عوامل بیماریزای انسانی نوپدید و بازپدید در سطح جهان، از حیوانات یا فرآورده های حیوانی نشأت گرفته اند، بطوری که تعداد زیادی از انواع حیوانات و مجموعه ای از عوامل بیماریزا، در ظهور این بیماریها نقش دارند. حیوانات آزاد (وحشی) نظیرخفاشها و جوندگان و همچنین حیوانات اهلی نظیر اسب، گاو و انواع مواد غذایی با منشاء پرندگان و سایر دامها، در چرخه اپیدمیولوژیک این بیماریها دخیل هستند. اهمیت بعضی از این عوامل نظیر لیزاویروس و موربیلیویروس جدید در بهداشت عمومی، هنوز به طور کامل مورد ارزیابی قرار نگرفته است و بعلاوه ماهیت زئونوتیک برخی از بیماریهایانسانی همچون ابولا و واریانت جدید بیماری کروتسفلدجاکوب مشکوک بوده و هنوز به درستی نشان داده نشده است و بالاخره در صورت عدم رعایت احتیاط های لازم و کاربرد احتمالی بیگانه پیوندی (Xenograft) در آینده، ممکن است به نوپدیدی بیماریهای جدیدی تحت عنوان Xenozoonoses منجر شود.

بازپدید، زئونوز ، نوپدید