حسن کرمی - دانشیار شیمی تجزیه، آزمایشگاه تحقیقاتی نانو، دانشگاه پیام نور ابهر
سارا متینی - حلقه علمی نانو، کانون بسیج اساتید، دانشگاه پیام نور، مرکز ابهر
فاطمه صادقی - حلقه علمی نانو، کانون بسیج اساتید، دانشگاه پیام نور، مرکز ابهر
لاله سلمانی ابهری - حلقه علمی نانو، کانون بسیج اساتید، دانشگاه پیام نور، مرکز ابهر

در این کار، ابتدا مخلوط 90% کود دامی با 10% کود مرغی کاملا خشک شده، باهم مخلوط شده و سپس به کمک آسیاب گلولهای مخصوصی به نانوکودآلی با میانگین اندازه ذرات 80 نانومتر تبدیل شدند. جهت بررسی اثر نانوکود آلی حاصل،310 بوته زعفران به صورت 3 تیمار شامل بوته های تغذیه شونده با کود معمولی (بدون فرآوری)، کود معمولی خرد شده تا حد چند میکرومتر (با نام کود میکرو) و نانوکود آلی که هر کدام در 10 سطح مختلف که هر سطح شامل مقادیر مختلف از کود (90،80،70،60،50،40،30،20،10 و 100 گرم) بود، و هر بوته با 10 تکرار کاشته شد. برای مقایسه، یک تیمار شاهد با 10 تکرار نیز استفاده شد. برای کنترل مقدار خاک، مواد غذایی و آب، هر پیازچه زعفران در یک گلدان پلاستیکی که حاوی 3 کیلوگرم مخلوط 50% خاک و ماسه بادی بود،کاشته شد. گلدانها در چاله هایی با ارتفاع متناسب در زمین چال شدند. بلوک بندی زمین برای چال کردن گلدانها و توزیع تصادفی بوته ها در زمین مورد مطالعه بر اساس یک طرح تصادفی انجام شد به گونه ای که پراکندگی بوته ها برای تمام تیمارها و سطوح آنها یکنواخت باشد. آب دهی به گلدانها در 4 مرحله، یک بار هنگام کاشت پیازچه ها، دو بار بعد از کاشت و یک بار، یک ماه قبل از درآوردن پیازچه های تکثیر شده از زمین انجام شد. پیازچه ها بعد از برداشت، از همدیگر جدا شده و هر پیازچه با ترازوی 0/0001 ± گرمی توزین شد. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که استفاده از نانو کود آلی در سطح بالای 50 گرم به ازای هر بوته، باعث حداقل تکثیر 2 برابری پیازچه های زعفران می شود. اثر کود میکرو 25% کمتر از نانوکود می باشد.

نانوکود آلی، کود میکرو، آسیاب گلوله ای، زعفران