نسرین فاروقی - دانشگاه محقق اردبیلی ، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی، اردبیل
کریم الله قاسمی گرمی - دانشگاه محقق اردبیلی ، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی، اردبیل
مسعود ملکی - دانشگاه محقق اردبیلی ، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی، اردبیل

سابقه و هدف: گیاه خرزهره نوعی از گیاهان دارویی است که دارای اثرات بیولوژیک متنوعی از جمله اثرات آنتی اکسیدانتی، آنتی باکتریال و اثرات سیتوکسیتی میباشد. در این تحقیق اثرات ناهنجاری زایی و کشندگی عصاره متانولی این گیاه بر روی جنین جوجه مورد مطالعه قرار گرفت. روش ها : به منظور بدست آوردن عصاره، عصاره گیری توسط دستگاه سوکسیله به ترتیب با حلالهای n-هگزان،دی-کلرومتان و متانول هرکدام به مدت 3- 2 روز انجام گرفت.سپس عصاره متانولی را در حلال DMSO حل کرده و در غلظتهای 7.5 ، 15 ، 30 ، 60 ، 80 ، 100 در محل کیسه هوای تخم مرغهای نطفه دار در روز سوم گرما گذاری تزریق شد .ودر دمای 7/ 37 - 38 گذاشته می شود. یافته ها:در روز 19 پس از گرماگذاری جنین ها از تخم در آورده شد، ثبت میزان درصد بقا جنین ها نشان داد که بترتیب 37 , 46.7 , 56.7 , 65 , 78.4 و 24 درصد از جنینهادرمقایسه با گروه شاهد زنده مانده اند و میزان LD50 ا 43.66 میکروگرم/تخم مرغ بدست آمد.ناهنجاری های ظاهری شامل بدشکلی منقار،پا چنگکی بود در حالیکه ناهنجاری اسکلتی شامل حذف مهره دمی،کلسیفه نشدن مهره دمی و کوتاهی استخوان ساق پا بود.بحث و نتیجه گیری:مطالعات نشان داد که با افزایش غلظت عصاره متانولی درصد مرگ و میردر مقایسه با گروه شاهد افزایش می یابد.واین عصاره در غلظتهای پایین اثر سمیت و ناهنجاری زایی کمتری دارد و میتواند بعنوان عاملی در شیمی درمانی و مصارف دارویی استفاده شود.

تخم مرغ نطفه دار،ناهنجاری زایی،خرزهره