محمد شهبازی رز - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

پیدایش و وجود مشترکات ریشه ای بین قشر مشخصی از مردم لازمه ی شکل و معنا دهی به مجموعه ی زیستی آنان می باشد. ازیک نگاه در بافت های زیستی موجود و مشخصی از سطح دنیا وجود مشترکات ریشه ای مانند اعتقادات یکسان است که به مسیرتکاملی معماری آن بخش از جهان جهت می دهد و از سوی دیگر به کلیت بافت های معماری آن بخش معنا و مفهوم ارزشی می دهد. شاید همین دیدگاه است که معماری هر بخش از جهان را شناسنامه ی هویتی آن بخش از دنیا محسوب میکنند. روند جهانی شدن در عصر حاضر بخصوص در حوزه ی تبادل و تعامل اندیشه ها و دیدگاههای گوناگون در سطح دنیا می طلبد عناصری درسطح جامعه ی زیستی بیشتر مورد استفاده قرار گیرند که بدون واسطه و مستقیم نقش آئینه ی اعتقادات غالب مردم هر مجموعه زیستی را ایفاء نمایند حال چه راهکار و عنصری مطلوب تر از نمود های معماری در سطح محیط های زیستی که مستقیم در معرض داوری و کنکاش عام مردم اند. معماری مساجد به عنوان برجسته ترین مصادیق معماری برگرفته از تعالیم و هنر اسلامیاست که می تواند نقطه ی عطف و کانون توجه تحول یا تکامل معماری در حوزه ی هنر اسلامی باشد. در این تحقیق سعی گردیده شده بر مبنای مطالعات و تحلیل دیدگاه اندیشمندان نسبت به هنر- اسلامی به بررسی مصادیقی از معماری مساجد در ایران و جهان معاصر پرداخته شود. انتظار میرود با انجام این روند تحقیقی پژوهشگران درک ملموستری از سیر تحولی معماری مساجد و مراکز اسلامی به عنوان اساسی ترین نمود کالبدی هنر اسلامی در سطح جهان و عصر حاضر پیدا کرده و همچنین تا حدودی عیان گردد کدام الگوها و مفاهیم هنر اسلامی نهفته در این نمودهای کالبدی در تقابل با سلایق متعدد طراحان و معماران جهان پایدارتر و ماندگارتر بوده اند.

هنر، معماری، اسلامی، مفاهیم، مساجد