محمدرضا پورجعفر - استاد گروه طراحی شهری دانشگاه تربیت مدرس
سیما صفدری - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه تربیت مدرس

شهر اسلامی بازتابی از اندیشه های متعالی دین مبین اسلام در تمامی جوانب می باشد و دارای مفاهیم خاصی است که تبلور آن در معماری و شهرسازی به وضوح قابل درک است. این مفاهیم در طول تاریخ با فرهنگ ایران امتزاج یافته و باتبعیت از ویژگی های محیطی و فلسفی و عامل زمان، فضاهای شهری را شکل داده اند. اوج هنر هنرمندان این مرز و بوم تجسم بخشی به عالی ترین مضامین در قالب کالبد معماری و شهری است. این تجسم بخشی خود را در شهر و فضاهایشهری متجلی می کند. فضاهای شهری به عنوان عنصری از ساخت فضایی شهر در برگیرنده روابط اجتماعی فرهنگیشهرها هستند. دراین راستا بازار به عنوان یکی از عناصر اصلی ساخت فضایی شهر، می تواند فراتر از نقش کالبدی خودزمینه ای مناسب برای ارتقاء مراودات اجتماعی و فرهنگی و وقوع زندگی جمعی در شهر فراهم آورد. بازار در ساختارشهرهای ایرانی در گذشته و تا به امروز نقش فعال و پویا داشته است، بازار سرشور در شهر مشهد نیز از قدیم به عنوان یکی از فضاهای شهری پویا و سرزنده در اطراف حرم مطهر رضوی می باشد. مقاله حاضر در پی بررسی تجلی انگاره های شهر اسلامی در فضاهای شهری و بازار سرشور به عنوان اثری که بخوردار از روح و فرهنگ و هویت یک سرزمین مبتنیبر اندیشه های الهی است و در تجلی خود پیام آور بسیاری از عوامل محیطی پنهان جامعه است، می باشد. برای نیل به این مقصود از روش پژوهش مطالعات کتابخانه ای و به شیوه توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده است.

شهر اسلامی، فضای شهری، بازار سرشور مشهد