کیانوش ذاکر حقیقی - استادیار وعضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
سهیل سبحان اردکانی - استادیار وعضو هیئت علمی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
سعید حاجی بابایی - کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

توسعه فیزیکی ورشد جمعیت شهرهای ایران تاچند دهه پیش دارای افزایشی هماهنگ ومتعادل بوده است.با بروز تحولات جدید،شهرها به سرعت تغییرات ودگرگونی هایی را پذیرفتند،گسترش بخش خدمات وهمچنین تمرکز صنایع وکارخانجات در شهرها موجب جذب افراد بسیاری از روستاها وشهرهای کوچک،به طرف شهرهای بزرگ شده است.این تحولات نه تنها باعت نامتعادل وناهماهنگ شدن گسترش فیزیکی شهرها شده است،بلکه رشد وتوسعه فضایی شهرها را نیز به شدت تحت تأثیر خود قرار داده است.عدم حاکمیت برنامه های اصولی شهرسازی بررشد شهرها منجر به عقب ماندگی روند شهرسازی از شهرنشینی شده است.بافت قدیمی شهر که شالوده مدنی وتشکیلاتی خود را تا دوره پهلوی حفظ کرده بود،با شروع فعالیت های جدید متحول شده وتغییر شکل ونقش ظاهری ودرونی شدیدی را متجمل شد.وجود6خیابان وطرح مرکزگرا،علی رغم از هم دریدگی بازار وبافت قدیمی،خود محرک توسعه درشهر،پیرامون عناصر اصلی کالبدی مانند بازار،بافت قدیم،مسجد جامع ومدرسه علمیه شد.برای مشخص نمودن میزان این توسعه شبیه سازی رشد شهر همدان طی سه مرحله زیر انجام پذیرفت.ابتدا شبیه سازی رشد شهر همدان مورد آزمایش قرار گرفت در هرتکرار از شبیه سازی در بازه های زمانی مختلف احتمال توسعه شهر برآورده شد به عبارت دیگر بااستفاده از این روش مشخص شد،آیا یک سلول غیرشهری می تواند به یک سلول شهری تبدیل شود؟وپس از مشخص نمودن طبقه بندی لایه شهری وغیرشهری شبیه سازی شهر همدان درسال 2030استخراج شد.نتیجه اینکه مساحت موجود شهر همدان 5596 هکتار می باشد وبا پیش بینی که انجام شده است درسال 2030 احتمالا به بیش از 6013 هکتار نیز خواهد رسید.

توسعه کالیدی،شهر همدان،سنجش از راه دور،شبیه سازی