مهدی توکلی کازرونی - عضو هیات علمی آموزشکده فنی و حرفه ای سما، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
احمد استقلال - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، گروه شهرسازی، یزد، ایران

زیبای شامل عوامل روانی و اجتماعی است که بر ادراک ما اثرات مهمی به جا می گذارد. به این ترتیب این عوامل از این مسیر در احساس ما از زیبایی نیز مؤثرند. واژه زیبایی شناسی را در سال 1750 الکساندر بومگارتن برای بیان مفهوم سلیقه در هنرهای زیبا ابداع کرد. اگرچه این واژه به مفاهیم مربوط به ادراک ربط دارد، بومگارتن از آن در ادراک زیبایی شعر، نقاشی و مجسمه سازی استفاده کرد. امروزه این واژه هم در بحث های محتوایی و هم در جنبه هایی رویه ای چون ساختمان و طراحی اثاث، وسایل خانه و غیره بکار می رود. از قرن ها پیش به موازات پرداختن به زیبایی شناسی در مباحث فلاسفه، هنرمندان و معماران، جستجو برای تدوین علم اثبات زیبایی شناسی نیز جریان داشته است و طی صد سال گذشته، رشته زیبایی شناسی تجربی رشد زیادی کرده است لذا در این پژوهش پس از تبیین مفهوم زیبایی شناسی و شرح مفاهیمی در مورد موضوع و با بهره گیری از تکنیک بل بواسطه متغیرهایی چون جهت، اندازه، رنگ و نیروی بصری و شاخص های زیبایی شناختی همچون تعادل، تناسب و مقیاس، به واکاوی زیبایی شناسانه ای از معماری دوره زندیه در شیراز پرداخته شده که دراین میان بررسی و تحلیل نمونه هایی از عناصر و بناهای این دوره خلق بناها و فضاهای در نهایت زیبایی در این دوره و دراین شهر می باشد.

زیبایی شناسی، دوره زندیه، شهر تاریخی شیراز، تکنیک بل