محمدهادی داودی - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
جعفر غیومیان - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
رضا میرصانعی - دفتر مطالعات زمین لغزش وزارت جهاد کشاورزی

پدیده ناپایداری شیب ها از جمله مخاطرات طبیعی است که موجب خسارت های ملی جانی و تخریب منابع طبیعی فراوان در کشور می گردد. یکی از مناطق پرلغزش ایران حوزه آبخیز طالقان رود می باشد. در این مقاله ابتدائاً وضعیت عمومی و زمین شناسی منطقه به طور اجمال ارائه کمی شود. سپس پراکنش مکانی زمین لغزش ها در سطح حوزه بررسی می گردد. آنگاه عوامل موثر در وقوع آنها از قبیل ساختارهای زمین شناسی، میزان بارندگی؛آبراهه ها، کاربری اراضی و فعالیت های بشری مطالعه و نقش هر یک از آنها مورد ارزیابی قرار می گیرد. در ادامه زمین لغزش های فعال منطقه از نقطه نظر ویژگی های حرکتی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و عوامل موثر در وقوع آنها تعیین می گردد. نتایج نشان می دهد که ماطق پست و کم شیب تراکم نقاط بیشتر از دیگر نقاط می باشد. میزان بارندگی نقش اساس در وقوع زمین لغزش ها نداشته بلکه مجموعه عوامل دیگری از قبیل کاربری اراضی و به ویژه سنگ شناسی نقش تعیین کننده را ایفا می نمایند، به نحوی که اغلب زمین لغزش ها در سازندهای کرج و قرمز فوقانی واقع شده اند و مصالح موجود در این سازنده ها شرایط مناسبی را برای بروز این پدیده فراهم کرده اند.