طاهره پور دلجو - فوق لیسانس محیط زیست (تنوع زیستی) دانشگاه آزاد لاهیجان ، دانشکده منابع طبیعی
فاطمه شریعتی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، دانشکده منابع طبیعی
زهره رمضان پور - استادیار انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان

چکیده: نانو ذرات دی اکسید سیلیس امروزه در صنایع مختلف از جمله صنایع سرامیک سازی، شیشه سازی، فولاد، سنگ گچ و همچنین در رنگدانه های و کاتالیزورها، محصولات آرایشی، داروها، ترکیبات مغناطیسی، عایق های حرارتی و عایق های الکتریکی و لعاب زدن کاربرد دارد. همچنین از نانو ذرات سیلیس می توان برای سختی و استحکام پوشش های صنعتی استفاده کرد. این ذرات کوچک و پرکاربرد نیز در صورت عدم کنترل پس از ورود به فاضلابهای صنعتی و غیر صنعتی و سپس اکوسیستم های آبی، به یک ماده سمی برای ارگانیسم های زنده این اکوسیستم ها حتی زئوپلانکتون هایی که بعد از فیتوپلانکتون ها در سطوح اولیه زنجیره غذایی هستند و نقش بسیار مهمی رادر تداوم سایر حلقه های زنجیره های غذایی ارائه می دهند، تبدیل خواهد شد. این پژوهش خواستار بررسی سمیت این ذرات بر دافنی مگنا ( Daphniamagna) که زئوپلانکتون سخت پوست آب شیرین است و بعد از فیتوپلانکتون ها در مبدا زنجیره غذایی اکوسیستم های آبی قرار دارد، می باشد. در این آزمایش از روش OECD استفاده شد و سمیت این نانو ذرات بر دافنی مگنا در 96 ساعت، با قرار دادن در معرض 5 تیمار غلظت و سه تکرار در هر غلظت نسبت به شاهد بررسی گردید و LC*50 این نانو ذرات توسط نرم افزار SPSS برای دافنی مگنا 1/37 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. همچنین NOEC (غلظت بدون اثرات سوء) و LOEC (کمترین غلظت اثرگذار) نیز محاسبه شد. در ادامه آزمایش جلبک های سندسموس و کلرلا که در معرض نانو ذرات روی قرار گرفته بودند، نیز به دافنی مگنا به عنوان غذا داده شدند تا نتایج حاصل از سمیت نانو ذرات در طول یک زنجیره غذایی بررسی شوند.

نانو ذرات اکسید سیلیس ، زئوپلانکتون، دافنی ماگنا، سمیت LOEC,LC50. NOEC