رضا ولی نژاد ترکمانی - کارشناس مدیریت مشاوره و تامین منابع مالی بانک کارآفرین
حامد زارعی - دانش آموخته اقتصاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

یکی از ابتدایی ترین روشهای جذب منابع و تأمین مالی بانکها، افتتاح انواع سپرده های بلندمدت و کوتاه مدت است. با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال 1384 ، بستر قانونی لازم جهت طراحی و انتشار اوراق بهادار جدید پدید آمده و بانکها نیز همانند سایر شرکتها میتوانند از راه طراحی و انتشار ابزارهای مالی جدید، به تأمین مالی از بازار سرمایه از قبیل انتشار اوراق صکوک اجاره اقدام کنند. با این حال، بانکها همچنان تمایل دارند از طریق سپرده های سرمایه گذاری تأمین مالی نمایند.در این مقاله تلاش گردید دو روش تأمین مالی از طریق انتشار «گواهی سپرده سرمایه گذاری و اوراق صکوک اجاره» از نظر مکانیسم اجرایی و نرخ هزینه مؤثر تأمین مالی آنها برای بانکهای خصوصی کشور مورد مطالعه تطبیقی قرار گیرد و همچنین چالشهای پیش روی بانکها برای استفاده از اوارق صکوک اجاره جهت تأمین مالیشان بررسی شود. نتایج حاصله نشان دهنده این است که نرخ هزینه مؤثر تأمین مالی برای بانکهای خصوصی از طریق انتشار اوراق صکوک اجاره به نسبت پایینتر از گواهی سپرده سرمایه گذاری است. با این حال، ابلاغ دستورالعمل های متفاوت انتشار اوراق صکوک اجاره از سوی دو نهاد «سازمان بورس اوارق بهادار و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران» عملاً تأمین مالی بانکها از طریق انتشار اوراق صکوک اجاره را غیرممکن ساخته است . همچنین حجم پایین بازار ابزارهای مالی نوین در استفاده بانکها از این ابزار تأمین مالی اسلامی مؤثر بوده است.

بانکهای خصوصی، گواهی سپرده عام، صکوک اجاره، هزینه تأمین مالی