محمدتقی صمدی - استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی همدان
مریم خدادادی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
علیرضا رحمانی - دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی همدا
علی الله رسانی - کارشناس آزمایشگاه شیمی، دانشگاه بیرجند

انواع گوناگونی از آفت کشها به منظور مبارزه با آفات گیاهی در کشور مورد استفاده قرار می گیرند. ورود این آلاینده های مقاوم به منابع تأمین آب شرب می تواند اثرات مخربی بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشد. در سالهای اخیر استفاده از روشهای اکسیداسیون پیشرفته برای حذف سموم، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق، نمونه های مورد نظر با اضافه نمودن غلظتهای 1، 5، 10، 15 و 20 میلی گرم در لیتر از سموم مورد مطالعه به آب دیونیزه تهیه گردید. نمونه ها در مراحل جداگانه در سیستم ناپیوسته در pHهای 6، 7 و 9 و همچنین زمان تماسهای 0/5، 1 ، 1/5 و 2 ساعت در معرض تماس توأم UV/O3 قرار گرفت. میزان ازن ورودی به سیستم ١ گرم در ساعت و شدت تابش لامپ UV ، تا 50 تا 200 وات بر مترمربع بود. در انتهای هر مرحله، راندمان حذف محاسبه شد . آنالیز غلظت باقیمانده سموم با استفاده از دستگاه های GC/MS/MS و HPLC طبق روش استاندارد انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده، مشخص شد که با افزایش pH ، کاهش غلظت سموم و افزایش زمان تماس، راندمان حذف افزایش می یابد. روش اکسیداسیون پیشرفته با کاربرد توأم UV/O3 برای حذف هر دو گروه سموم ارگانوفسفره هالوژنه (کلرپیریفوس) و غیر هالوژنه (دیازینون) کارایی زیادی به میزان بیش از ٨٠ درصد دارد که این مقدار برای سم کارباماته (کارباریل) به بیش از ٩٠ درصد می رسد. در نتیجه کاربرد این روش برای حذف سموم مورد مطالعه از محیط های آبی پیشنهاد می گردد.

سموم آفت کش، ارگانوفسفره، کاربامات، اکسیداسیون پیشرفته ، UV/O3 ، محیط های آبی