مهدی هادی - عضو هیات علمی گروه بهداشت محیط ، مرکز تحقیقات بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی کردستان
محمدرضا سمرقندی - استادیار گروه بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی همدان
سعید عزیزیان - استاد گروه شیمی ، دانشکده شیمی ، دانشگاه بوعلی همدان
محمدتقی صمدی - دانشیار گروه بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی همدان

در این تحقیق ، جاذب مورد نیاز برای حذف رنگهای Acid Black1 و Acid Blue 113 با استفاده از فرایند شیمیایی - گرمایی از مخروط درخت کاج تهیه گردید و بعد از تعیین مشخصات شیمیایی و فیزیکی ، به منظور حذف رنگ مورد استفاده قرار گرفت. مطالعه جذب هر دو رنگ در حالت منقطع به منظور تعیین مدل ایزوترمی مطلوب ، صورت پذیرفت . همچنین جذب هر دو رنگ در حال جریان پیوسته با استفاده از ستون بستر ثابت از کربن تولید شده ، مطالعه گردید. عملکرد ستون جاذب با تغییر متغیرهای دبی ، ارتفاع بستر جاذب و غلظت رنگ ورودی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که منحنی های شکست ستون به متغیرهای مطالعه شده وابسته است. رفتار ستون جاذب با استفاده از مدل توماس به روش غیرخطی ، بررسی و پارامترهای مدل تعیین شد . مدل های ایزوترمی لانگیر و فروندلیچ به منظور برسی تعادل جذب ، مورد استفاده قرار گرفتند ، نتایج این مطالعه نشان داد که جذب هر دو رنگ توسط جاذب ، از مدل ایزوترمی لانگیر تبعیت می کند. همچنین مدل توماس توانست به نحو قابل قبولی رفتار جذب رنگهای مورد مطالعه را توصیف کند. مقادیر ظرفیت ستون در جذب هر رنگ با مقادیر ظرفیت ایزوترمی آن مقایسه گردید.

جذب رنگ ، ستون بستر ثابت ، مدل توماس ، رنگهای اسیدی