عباس رضایی - دانشیار بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، تهران
قادر غنی زاده - دکترای بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، تهران
احمدرضا یزدانبخش - دانشیار بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی، تهران
قربان بهزادیان نژاد - استاد باکتری شناسی، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، تهران

اندوتوکسین از جمله آلاینده هایی است که ساختار لیپوپلی ساکاریدی داشته و از جدار خارجی باکتری های گرم منفی رها می شود. هدف از این مطالعه، بررسی حذف اندوتوکسین از آب با فرایند ازن زنی کاتالیتیکی در حضور خاکستر استخوان بود. در این تحقیق، اندوتوکسین مورد استفاده از دیواره سلولی باکتری اشریشیاکلی (ATCC 25922) با استفاده از روش استفان و جان استخراج شد. برای اندازه گیریاندوتوکسین از روش کروموژنیک لیمولوس آمبوسیت لایست در طول موج ٤٠٥ تا ٤١٠ نانومتر استفاده گردید. اندازه گیری ازن با روش یدید پتاسیم انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که سرعت حذف اندوتوکسین با این فرایند برای خاکستر استخوان سیاه در محدوده Eu/ml.min 0/6 و برای ازن /خاکستر سفید Eu/ml.min 0/5 است. این فرایند دارای راندمان حذف 80 درصد بود. تغییر غلظت اولیه عوامل شرکت کننده در واکنش ، تأثیری در سرعت حذف اندوتوکسین نداشت. بر این اساس سینتیک واکنش حذف اندوتوکسین با این روش یک واکنش درجه صفر است. فرایند ازن زنی در حضور خاکستر استخوان نسبت به سایر روشهای مطالعه شده نظیر ازن زنی متداول و کلرزنی، روش مؤثرتری در حذف اندوتوکسین است و می تواند در حذف اندوتوکسین از آب مورد استفاده قرار گیرد.

اندوتوکسین، ازن زنی کاتالیتیکی، خاکستر استخوان، تصفیه آب