امیرحسام حسنی - استادیار دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
مجتبی صیادی - عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران پزشکی
ساناز جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

آلودگی منابع آب به وسیله سموم آفت کش یکی از معضلات زیست محیطی محسوب می گردد که به لحاظ توسعه کشاورزی و تنوع آفات گیاهی، استفاده از سموم مذکور گسترش روز افزونی یافته است. از آنجا که در شهرستان شمیرانات زمین های کشاورزی و باغهای زیادی وجود دارد که به صورت دوره ای سمپاشی می شوند و همچنین چون آب شرب اهالی منطقه بیشتر از آبهای زیر زمینی تأمین می گردد، احتمال نشت سموم به داخل این چاهها وجود دارد . به همین لحاظ مصرف سموم آفت کش می تواند تهدیدی برای منابع تأمین آب شرب شهرستان محسوب گردد. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع مقطعی تحلیلی بود. در این تحقیق ١٢ نمونه آب از ٣ ایستگاه تأمین آب آشامیدنی زیرزمینی شهرستان شمیرانات در طی ٤ فصل در سال 89-1388 جمع آوری و به منظور سنجش باقیمانده سموم ارگانوفسفره با استفاده از روش گازکروماتوگرافی جرمی و به وسیله دستگاه GC/MS و سنجش باقیمانده سموم آلی کلره به روش گازکروماتوگرافی و به وسیله دستگاه GC/ECD مورد آنالیز قرار گرفتند. با توجه به نتایج آنالیز سموم فسفره در سه چاه هنزک، انباج و کند سفلا ،سموم آلی فسفره در هیچکدام از فصول در ایستگاههای مورد نمونه برداری دیده نشد . همچنین با توجه به نتایج آنالیز سموم آلی کلره در سه چاه هنزک، انباج و کند سفلا، وجود مقادیری از سموم در آب تغلیظ شده هر سه چاه به خصوص در خردادماه مشهود بود. البته لازم به توضیح است که مقادیر سموم مشاهده شده در نمونه های آب پایین تر از حد استاندارد ملی شماره ١٠٥٣ بود ولی وجود سموم مذکور در نمونه های آب تغلیظ شده ، خطر نشت سموم به داخل منابع آب شرب منطقه و افزایش غلظت آنها در آینده را به همراهدارد.

سموم آلی کلره، سموم آلی فسفره، آب زیرزمینی، شمیرانات