علی مخدومی کاخکی - دانشگاه فردوسی مشهد دانشکده علوم گروه زیست شناسی
محمدعلی آموزگار - دانشگاه تهران دانشکده زیست شناسی آزمایشگاه اکستریموفیل ها

در اواخر دهه هفتاد میلادی گروهی از م کیروارگانیزم ها به دلیل تفاوتهای متعدد با هر کدام از دو قلمرو یوکاریوت ها و باکتری ها به عنوانسومین قلمرو حیات و با عنوان آرکی ها معرفی شدند. م کیروارگانیزمهای نمک دوست افراطی که به حداقل 5/ 1 مولار نمک برای رشد نیازدارند از اعضای شاخص این قلمرو تازه شناخته شده می باشند. به منظورجداسازی و شناسایی اولین آرکی های متعلق به ایران نمونه برداری ازمحیط های پرشور انجام و در محیط کشت واجد 23 % نمک تلقیح گردید.محیط های کشت به مدت حداقل دو ماه در دمای 40°C نگهداری شدند.با انجام کشت های متوالی جدایه های خالص بدست آمدند. جدایه هایحساس به ماده ضد م کیروبی آنیزومایسین به عنوان سویه های متعلق بهقلمرو آرکی شناسایی شدند. مطالعات تکمیلی برای معرفی جایگاه دقیقسیستمات کی این سویه ها براساس دیدگاه پلی فاز کی شامل رو شهایمولکولی )تع یین توالی ژن 16S rRNA و تع یین میزان G+C سویهها(، رو شهای بیوشیمیایی و فیزیولوژ کیی )مصرف منابع کربنی و تولیداسید، تع یین دامنه تحمل و بهینه رشد + NaCl، Mg2 ، دما و pH ( وشیموتاکسونمی )تع یین لیپید قطبی( انجام گردید. ژن 16S rRNA سویهها با استفاده از پرایمرهای جهانشمول 21F و 1492R تکثیر و تع یینتوالی گردید. بر این اساس سه سویه EB27، EB21 و DC30 به دلیلمیزان شباهت پا یین با دیگر آرکی های شناخته شده )< 90 % شباهت(به عنوان نامزدهای تاکسون های جدید انتخاب شدند. درخت فیلوژنت کییرسم شده این سویه ها با استفاده از نرم افزار 5 MEGA و همچنین تر یکبلیپید قطبی آنها ارتباط اندک این سویه ها با دیگر آرکی های شناساییشده تا کنون را تا یید کرد. بر این اساس اولین آرکی های متعلق به ایرانبا نام های Halovenus aranensis،iranensis Haloarchaeobiusو Halopenitus persicus در مجله معتبر سیستمات کی پروکاریوتها IJSEM معرفی گردید. این تاکسون های جدید در مرکز ملی ذخایرژیستی و ژنت کیی ایران به شماره دسترسی IBRC-M ،10015 IBRC-M10013 و 10041 IBRC-M نگهداری می شوند.

آرکی، نمک دوست افراطی، سیستماتیک پروکاریوت ها، محیط های پرشور