ارزیابی خصوصیات کمی و کیفی برخی ژنوتیپ های گردوی ایرانی

حفاظت، ارزیابی و استفاده از منابع ژنتیکی به عنوان یکی از ارزشمندترینثروتهای ملی هر کشور دارای اهمیت است.گردو از محصولات مهم باغبانیایران است که تنوع وسیعی در خصوصیات آن بهعلت تکثیر از طریقجنسی در ایران وجود دارد. در این تحقیق 34 صفت کمّی و یکفی 28ژنوتیپ و 3 رقم داخلی گردآوری شده در مرکز تحقیقات گروه علومباغبانی پردیس کشاورزی کرج مورد ارزیابی قرار گرفت. داد هها توسط آمارتوصیفی، تجزیه به عام لها، تجزیه خوش های و تجزیه به مولف ههای اصلیPCA( ( تحلیل شدند. برخی ژنوتیپها به دلیل دیر برگدهی به احتمال زیادمیتوانند نسبت به سرمای دیر رس بهاره مقاوم باشند. 8/ 54 % از گردوهایمورد بررسی پروتاندر و 2/ 45 % از آنها پروتوژن بودند. میانگین ریزشگل ماده در گردوهای مورد مطالعه 41 % بود. صفاتی چون درصد مغز،وزن دانه و وزن مغز نسبت به سایر صفات تنوع پائینی داشتند.احتمالاگزینش در طول سالیان بر اساس یکفیت عالی دانه و درصد بالای مغزکه اکثرا در تکثیر بذری مد نظر است م یتواند دلیل این تنوع پا یین باشد.نتایج حاصل از تجزیه همبستگی ساده در بین صفات مورد مطالعه وجودهمبستگیهای مثبت و منفی معنی داری را مشخص نمود که در اینبین تمام شاخصهای مرتبط با دانه و مغز از همبستگی بالایی با کیدیگربرخوردار بودند. تجزیه عامل نشان داد صفات کمّی از قبیل طول، عرضو قطر میوه و مغز، وزن میوه و دانه و مغز از اجزای تش یکل دهنده عاملاول است. صفات موثر در نه گروه عاملی قرار گرفتند که مجموعا 84 %از کل تغ ییرات را توجیه نمودند. طبق آنالیز حاصل از تجزی هی خوش هایو آنالیز فاکتور مبتنی بر PCA ، دو ژنوتی پ 18 و 23 که نسبت به سایرژنوتیپها جدا افتاده بودند جزو ژنوتی پهای برتر از لحاظ صفات مربوطبه میوه و مغز بودند. این ژنوتی پها م یتوانند بهعنوان ژنوتی پهای برترمعرفی گردند.

Keywords:

گردو , بررسی صفات , تجزیه خوش های , ژنوتیپ های برتر