عبدالله احتشام نیا - دانشجوی دکتری علوم باغبانی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران
منصور غلامی - استاد گروه علوم باغبانی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران
محمود اثنی عشری - استاد گروه علوم باغبانی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران

در ریزازدیادی گردو (.Juglans regia L) یکی از موانع اصلی استقرار ریزنمونه، تراوش ترکیبات فنلی از مقطع ریزنمونه است که اکسیداسیون این ترکیبات، سبب قهوهای شدن محیط کشت و توقف رشد ریزنمونه میشود. تحقیقات نشان داده است که با بکارگیری مواد آنتی اکسیدان قبل از کشت میتوان تا حدودی این مشکل را برطرف نمود. در همین راستا، بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور شامل تیمارهای مختلف غوطهوری ریزنمونه در محلول حاوی آنتی اکسیدان در چهار سطح (آب استریل، اسانس گیاه مرزه خوزستانی، اسانس گیاه مورد و اسید آسکوربیک) و تیمار رقم در دو سطح (ارقام چندلر و جمال) و در 4 تکرار این پژوهش انجام پذیرفت. صفاتی از قبیل ارتفاع شاخه تازه رشد یافته، تعداد شاخه در هر ریزنمونه، تعداد برگ در هر ریزنمونه، میانگین طول برگ و میانگین طول شاخه مورد بررسی قرار داده شد. نتایج نشان داد که غوطه وری ریزنمونه در محلول حاوی آنتی اکسیدان و رقم به ترتیب اختلاف معنی داری در سطح یک درصد، پنج درصد داشته و اثر متقابل غوطه وری ریزنمونه در رقم اختلاف معنی داری از نظر صفات مورد مطالعه نداشت. همچنین نتایج این پژوهش حاکی از تأثیر تیمارهای مختلف غوطهوری ریزنمونه در محلولهای حاوی آنتی اکسیدان بر صفات مورد مطالعه است بطوریکه غوطه وری ریزنمونهها به ترتیب در اسید آسکوربیک و اسانس مرزه و مورد در استقرار ریزنمونه در محیط کشت نتایج بهتری از غوطه وریریزنمونه ها در آب مقطر داشته است. نتایج بدست آمده نشان دهنده تأثیر آنتی اکسیدانی بیشتر اسید آسکوربیک و همچنین اسانس مرزه خوزستانی بدلیل وجود مقادیر بالای ترکیب کارواکرول بهعنوان یک آنتی اکسیدان قوی در اسانس این گیاه در مقایسه با اسانس گیاه مورد است.

گردو (.Juglans regia L)، غوطه وری، استقرار، ریز نمونه